Με έναν τέτοιο τίτλο, η αρχική έκπληξη είναι μάλλον αναμενόμενη. Τι μπορεί να θέλει να πει ο ποιητής David Bowie στο τραγούδι του Andy Warhol; Αλήθεια, σε τι μουσική θα μπορούσε να αναφέρεται αυτό το «ματάκι» που βλέπει στον εγκέφαλό μας; Συνεχίζοντας την ανάγνωση, βλέπουμε ότι γίνεται μεν λόγος για progressive pop, αλλά πιθανότατα τα πράγματα δεν ξεκαθαρίζονται τόσο, όσο αν μιλούσαμε για progressive rock. Για να μην υπάρχει όμως η παραμικρή αμφιβολία, επισημαίνουμε ότι στους τρεις δίσκους του Peephole in My Brain - The British Progressive Pop Sounds of 1971 υπάρχει Βρετανική μουσική, που ακροβατεί στο -ιδίως τη δεκαετία του ’70- τεντωμένο σχοινί μεταξύ της pop και της rock που κυκλοφόρησε τη χρονιά του 1971. Και όχι όποιας κι όποιας, αλλά της γνωστής και ανεκτίμητης progressive.
Το ξεκίνημα των 70s, που τοποθετείται στο μέσο της «χρυσής εξαετίας» της ηλεκτρικής μουσικής, βρήκε τα σχετικά Βρετανικά δρώμενα σαφώς επηρεασμένα από τα αντίστοιχα Αμερικανικά. Ταυτόχρονα, εδραίωσε την εποχή που η pop απέκτησε κύρος στα πρόσωπα των φίλων της rock, προσλαμβάνοντας εμφανή ελιτίστικη μορφή και συνθετική πολυπλοκότητα. Η όλη αυτή όμως «μείξη» μπορεί να ιδωθεί και ως η πρόσληψη των «απαιτητικότερων» ήχων της underground rock σε mainstream ακροατήρια. Κι αυτή η οπτική, κατά τη γνώμη μου, είναι πολύ πιο ακριβής. Δεν έχει κάποιος παρά να κοιτάξει τι υπήρχε τότε στις πρώτες θέσεις των καταλόγων επιτυχιών και, αφού ξεπεράσει το σοκ, θα καταλάβει. Αλήθεια, σε ποιο είδος ανήκουν οι Simon & Garfunkel, ο James Taylor ή η Carole King; Πώς την είπαμε; British Progressive Pop; Εντάξει. Πείτε την κι έτσι. Το ίδιο είναι.
Αρκετά όμως με τη θεωρία. Καλύτερα να αφήσουμε την πράξη να περιγράψει τι θα βρείτε στις εβδομήντα μία αυτές συνθέσεις από το 1971. Καταρχάς, υπάρχουν πολλά πολύ γνωστά ονόματα, που δε χρειάζονται συστάσεις, οπότε αρκεί να παραθέσουμε μερικά από αυτά με τις αντίστοιχες συνθέσεις που μετέχουν. Αναζητώντας πιο cool τραγούδια από μη θεωρούμενα ως pop συγκροτήματα επιλέχτηκαν τα Stranger in Blue Suede Shoes του KevinAyers, Goodbye Post Office Tower Goodbye των Cressida, Tonight των The Move, Going Back Home των Unicorn, Time for the Leaving των Magna Carta, Hotel Room των Edgar Broughton Band, Memorial Drive των Procol Harum, Ursula (The Swansea Song) των Barclay James Harvest, The Saddest Day of My Life των Nirvana, Are You Ready Eddy? των Emerson Lake & Palmer, Mean Girl (Early Mix) των Status Quo, God’s Children των The Kinks, I Don’t Care των Blonde On Blonde και Eternal Messenger (Single Version) των Kingdom Come.
Όπως είναι αυτονόητο, συμμετέχουν και λιγότερο γνωστά ονόματα με πολύ ενδιαφέροντα τραγούδια, μερικά από τα οποία επέλεξα να αναφέρω με κριτήριο το πόσο μου άρεσαν, όπως και γνωστά ονόματα με τραγούδια - εκπλήξεις. Ξεκινώ με το όχι και τόσο pop υπέροχο Hey Willy των The Hollies, που έδειξε το δρόμο για το επερχόμενο punk, μαζί με το πρωτόλειο You Really Got Me των Kinks. Ένα τραγούδι που δε συμπεριλήφθηκε σε κάποιο άλμπουμ και, επειδή είχε ανδρόγυνο στίχο, συνδέθηκε με το νεογέννητο glam rock. Δε νομίζω να ξαφνιαστεί κάποιος, αν μάθει πως η επιρροή των Beatles είναι εμφανής σε κάμποσα από τα τραγούδια της συλλογής αυτής. Άλλωστε, πώς αλλιώς θα μιλούσαμε για Βρετανική progressive pop; Το Dearest Eloise των Stray αποτελεί ένα τέτοιο πολύ όμορφο χαρακτηριστικό παράδειγμα, από το ντεμπούτο άλμπουμ τους, που είχε χαρακτηρισθεί γενικά ως proto-metal, με μόνη εξαίρεση αυτήν την ταξιδιάρικη με Mellotron μελωδία.
Η μπαλάντα Deborah των Help Yourself έχει την «αρχοντιά» των φαινομενικά απλών τραγουδιών της εποχής, αλλά και εμφανείς αναφορές στον παμμέγιστο ανά τους αιώνες Peter Hammill και τους Buffalo Springfield, ενώ το More Rain ήταν όσο jazzy χρειαζόταν για να εμπνεύσει τους κορυφαίους Steely Dan και όσο soul και R&B έπρεπε για να κάνει τον Dave Lawson να νιώθει άνετα μετά το πρόσφατο τέλος των The Web και τη νέα του περιπέτεια στις progressive rock διαδρομές των Samurai, που πριν περάσει ένας χρόνος συνεχίστηκε με τους Greenslade. Οι τρομεροί Curved Air με τη φοβερή και τρομερή Sonja Kristina εκπροσωπούνται από το μοναδικό pop single τους, το Back Street Luv, που προερχόταν από το δεύτερο άλμπουμ τους και έφτασε στο #4 του UK singles chart. Ίσως για κάποιους αποτελέσει έκπληξη το To Each and Everyone του Gerry Rafferty από τον πρώτο σόλο δίσκο του με τίτλο Can I Have My Money Back? με τις αναφορές του στον Paul McCartney. Η πραγματική όμως έκπληξη ήρθε από το Devil’s Answer, που κυκλοφόρησαν οι «βαριοί και ασήκωτοι» Atomic Rooster, με ελαφρά τροποποιημένους στίχους σε σχέση με την αρχική τους εκδοχή, γνωρίζοντας μάλιστα μεγάλη επιτυχία.
Η Open Road δεν ήταν άλλη από τη μπάντα του Donovan, που εδώ εκπροσωπείται από το Waterwheel, ενώ το Mister Westwood μας συστήνει στους Pluto, που όχι μόνο πήραν το όνομά τους από το συμπαθή σκύλο του Mickey Mouse, αλλά έπαιζαν τα τραγούδια των παραστάσεων του Walt Disney. Το ακυκλοφόρητο So Be It των Lifeblud θυμίζει τους String Driven Thing και πιστοποιεί τους λόγους που η μπάντα άνοιγε τις συναυλίες των Caravan (παρακαλώ, προσκυνήστε μαζί μου) και των Uriah Heep, με το μπασίστα τους Robbie Burns να κυκλοφορεί αργότερα το βιβλίο Experiencing Progressive Rock – A Listener’s Companion. Οι Dear Mr. Time ήταν μια underground μπάντα που ξεκίνησε παίζοντας διασκευές των In the Court of the Crimson King και Nights in White Satin, μέχρι που κυκλοφόρησε το αντιπολεμικό concept ντεμπούτο της Grandfather, από το οποίο έχει επιλεγεί το φερώνυμο τραγούδι. Ο Jackie McAuley είχε, μεταξύ άλλων, θητεύσει στους Them και στους The Belfast Gypsies, πριν κυκλοφορήσει προσωπικό άλμπουμ, από το οποίο ξεχωρίζει το υπέροχο σε στυλ Procol Harum Turning Green, το οποίο δυστυχώς ο ίδιος δεν προώθησε ούτε καν με μία συναυλία.
Το People’s Home προέκυψε από τους Deep Feeling, δηλαδή μια μπάντα που ξεκίνησε επιτυχημένα αναπαράγοντας το ύφος της Motown, συνέχισε παίζοντας διασκευές των Yes και των King Crimson και κατέληξε ως pop γκρουπ που φλέρταρε σοβαρά με τους κορυφαίους CSNY. Και μια και ο λόγος στη θρυλική αυτή τετράδα, αξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν δύο συμμετοχές, μέσα από τις οποίες της αποτίεται φόρος τιμής. Η μία ανήκει στο ακυκλοφόρητο Dangling in the Cool των Montage, οι οποίοι δεν κατάφεραν τελικά να κυκλοφορήσουν το υλικό που είχαν ηχογραφήσει για το ντεμπούτο τους και η άλλη στο It Don’t Come Easy του Wil Malone, ο οποίος δούλεψε αργότερα με τους The Verve, Massive Attack και Depeche Mode.