Την εποχή μας, που η πρόσβαση στη μουσική πληροφορία είναι πιο εύκολη παρά ποτέ, μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί σχετικά με τη σημασία που πλέον έχουν οι συλλογές. Κι αν καταλήξει στο ότι φαίνεται να μην είναι το ίδιο σημαντικές όπως τα χρόνια πριν την εμφάνιση του διαδικτύου, μάλλον παραγνωρίζει τον παράγοντα της γνώσης των ειδικών. Δε φτάνει απλά να μπορείς να ακούσεις και να βρεις πληροφορίες για ένα τραγούδι, αλλά πρέπει να μπορείς να το εντάξεις στον ευρύτερο χώρο του, ώστε να το εκτιμήσεις σωστά. Ιδίως μάλιστα όταν έχεις να κάνεις με την κατάρτιση μιας θεματικής συλλογής. Φυσικά υπάρχουν συλλογές λίγο - πολύ «αδιάφορες» ή συλλογές τύπου best of, που συνήθως δεν έχουν ιδιαίτερη αξία. Υπάρχουν όμως και κάποιες που περιλαμβάνουν απολύτως αντιπροσωπευτικά, όχι πάντοτε γνωστά, αλλά σημαντικά για μια εποχή ή για ένα θέμα τραγούδια, που αποκτούν εν τη ενώσει φοβερή δυναμική.
Μια τέτοια είναι και η Oh! You Pretty Things: Glam Queens and Street Urchins (1970-1976), που κυκλοφορεί στις 26 Φεβρουαρίου και αποτυπώνει με τον πιο επιτυχημένο τρόπο την ελαφρώς διανοουμενίστικη (στο ξεκίνημά της, τουλάχιστον) και αλήτικη μαζί αυτή εξαετία. Μια εποχή που το glam rock τραβούσε πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας, όπως είχε κατά καιρούς συμβεί με τον Elvis, τους Beatles αρχής γενομένης από το The Ed Sullivan Show ή τους Sex Pistols με τον punk οδοστρωτήρα που ακολούθησε. Ο πρωτεργάτης David Bowie δήλωνε πως το glam έθετε τις βάσεις για μια νέα ταυτότητα, δείχνοντας στους νέους ότι, ανεξάρτητα από το πόσο τρελοί μπορεί να είναι, έχουν ένα χώρο να εκφραστούν και να γίνουν αυτό που πραγματικά θέλουν. Από την άλλη, ο Cliff Richard μιλώντας το 1973 για τον Bowie έλεγε ότι το ανδρόγυνο παράδειγμα που δίνει στους νέους είναι επικίνδυνο για την κοινωνία. Με άλλα λόγια, καλώς ήλθατε στον κόσμο του glam rock, που, παρεμπιπτόντως, ήταν και μουσικός!
Στην αρχή τα πράγματα ξεκίνησαν αρκετά σοβαρά, αλλά σύντομα ήρθαν οι κυρίως στιλιστικές απομιμήσεις του είδους που σκαρφάλωσαν στα charts και υποδαύλισαν τη μουσική διάστασή του. Θυμηθείτε τι έπαιζαν ο Marc Bolan ντυμένος στα μαύρα φορώντας γκλίτερ, ο Bowie όταν ερωτοτροπούσε με την κιθάρα του Mick Ronson, οι Roxy Music ή οι New York Dolls. Ναι, γι’ αυτό μιλάω, που κάποιοι το κορόιδεψαν ως “mock rock”. Γύρευε τι personality crisis θα τους τριγύριζε. Φυσικά δεν είναι δυνατό να αγνοεί κάποιος την εικόνα, αλλά ταυτόχρονα δεν πρέπει να ξεχνά ότι μιλάμε για μουσική. Και αυτή, δυστυχώς, δε νομίζω ότι ήταν πολλές οι φορές που ήρθε χωρίς οποιασδήποτε φύσης κοινωνικά, ιδεολογικά ή πολιτικά παρελκόμενα.
Το glam rock αποδείχτηκε στην πορεία ότι ήταν κυρίως Βρετανική υπόθεση, αν και δε μπορεί κανείς να παραβλέψει την κρίσιμη συνεισφορά των Velvet Underground και των Stooges. Πέρα από αυτό, οι Brian Eno και Phil Manzanera των Roxy Music είχαν συνεργαστεί με τη Nico και τον John Cale, όπως και ο Bowie με τους Lou Reed και Iggy Pop, αφήνοντας μόνιμα ανοιχτή την ευρύτερη μουσική διαδρομή Νέα Υόρκη - Λονδίνο. Το Oh! You Pretty Things: Glam Queens and Street Urchins (1970-1976) ασχολείται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα με το glam rock και λίγο με τη glam pop, παρουσιάζοντας τόσο τη διανοουμενίστικη διάστασή του, όσο και την πιο θεατρική, με τους ρόκερς και τους περιθωριακούς, που πολλοί από αυτούς ήταν απόφοιτοι δραματικών σχολών και γνώριζαν τους κανόνες του παιχνιδιού των εικόνων. Εκπροσωπείται επάξια από γνωστότερα και μη ως επί το πλείστον εξαιρετικά τραγούδια η trash αισθητική όπως αποτυπώθηκε στο περιβόητο κλαμπ Rodney’s English Disco του Rodney Bingenheimer, που σύχναζαν τύποι σαν τους Alice Cooper, Iggy Pop, Michael Des Barres και ήταν γεμάτο από τις όχι και τόσο συντηρητικές γυναίκες που πλαισίωναν τον Kim Fowley, αλλά και πολυάριθμες ανήλικες groupies, κοπέλες που το είχαν σκάσει από τα σπίτια τους και glitter queens. Ας μη χαθούμε όμως στον πασπαλισμένο με ύπουλα παραπλανητικό στρας glam κόσμο, γιατί θα χάσουμε την ουσία. Και η ουσία για μας δε μπορεί να είναι άλλη, παρά η μουσική.
Το τετράωρης διάρκειας Oh! You Pretty Things: Glam Queens and Street Urchins (1970-1976) είναι τριπλό και περιέχει εξήνταέξι τραγούδια. Κάποια από αυτά ανήκουν σε συγκροτήματα στενότερα συνδεδεμένα με το βραχύβιο αυτό, αλλά άξιο λόγου, κίνημα, μερικά σε σχήματα που έγραψαν αποσπασματικά κάτι ανάλογου ύφους, όπως οι Strawbs, Thin Lizzy και ELO, ενώ θα βρείτε και λίγα που εκπροσωπούν την άκρως ενδιαφέρουσα για εμένα φάση που το glam μεταλλασσόταν σε punk. Υπάρχουν cult classics, ακυκλοφόρητα και εναλλακτικές εκτελέσεις γνωστότερων συνθέσεων, όλα αυτά μαζί απολύτως ταιριασμένα και με σταθερά υψηλό ποιοτικό στάνταρντ.
Ανάμεσα στα γνωστότερα ονόματα διακρίνουμε τους Βρετανούς Roxy Music με το Pyjamarama, τους Slade με το Take Me Bak ‘Ome, τους Sweet με το The Six Teens, όπως και τους Αμερικανούς New York Dolls με το μυθικό Personality Crisis, τους Jobriath με το Earthling και τους Iggy & The Stooges με το Gimme Some Skin. Δεν πρέπει να παραλείψουμε να μνημονεύσουμε τα τραγούδια Powerman των The Kinks, Gun του John Cale, Dog Meat τωνFlamin’ Groovies, Ma-Ma-Ma Belle των Electric Light Orchestra, Little Darling των Thin Lizzy, Joey των Pretty Things, Big Day των Phil Manzanera feat. Eno, Street Urchin των Pink Fairies, The Purple Speed Queen των Curved Air, Tumble With Me των The Hollywood Brats, Strange Movies των The Troggs, Teenage Archangel των Be-Bop Deluxe, Kerb Crawler των Hawkwind, White Light White Heat του Mick Ronson και Saturday Gigs των Mott The Hoople.
Επίσης υπάρχει το Satellite Of Love του Lou Reed από το κλασικό Transformer, το πολύ ενδιαφέρον Andy Warhol της πληθωρικής Dana Gillespie, που ο Bowie είπε ότι έγραψε γι’ αυτήν, αλλά μάλλον τα όσα ακολούθησαν τον διαψεύδουν… ύποπτα, όπως και το υπέροχο Chance Meeting του Bryan Ferry, που ήταν εμπνευσμένο από το φιλμ Brief Encounter του David Lean και αγαπήθηκε από πολλούς, ιδίως όμως από την Kate Bush.