Κυρίες και κύριοι, εδώ μιλάμε για το hip-hop. Το αληθινό. Το πιάσατε το The Message;
Λυπάμαι, αν κάποιοι με παρεξηγήσουν, δεν είναι με τίποτα στις προθέσεις μου να συμβάλλω σε οποιονδήποτε μουσικό διχασμό. Δε μπορώ όμως να παραβλέψω ότι το hip-hop έτσι όπως έχει (μεταλλαχθεί) εξελιχθεί εδώ και κάμποσα χρόνια, μάλλον δε θυμίζει -και σίγουρα δε συγκρίνεται- με εκείνο των πρωτοπόρων του είδους Grandmaster Flash, Melle Mel & the Furious Five.
Όταν πρωτοάκουσα τους στίχους του The Message, πίστεψα ότι μιλούσαν για ένα «γκετοποιημένο» κόσμο, πολύ μακρινό από την πόλη που γεννήθηκα και μεγάλωσα. Χρειάστηκε να περάσουν χρόνια για να συνειδητοποιήσω ότι ήταν γραμμένοι και για μένα: “It's like a jungle sometimes, it makes me wonder / How I keep from going under / Broken glass everywhere / People pissing on the stairs, you know they just don't care / I can't take the smell, can't take the noise / Got no money to move out, I guess, I got no choice / Rats in the front room, roaches in the back / Junkies in the alley with a baseball bat / I tried to get away, but I couldn't get far / 'Cause the man with the tow-truck repossessed my car / Don't push me 'cause I'm close to the edge / I'm trying not to lose my head”. Το ίδιο και με εκείνους του White Lines: “The longer you stay, the more you pay / My white lines go a long way / Either up your nose or through your vein / With nothin' to gain except killin' your brain… Twice as sweet as sugar, twice as bitter as salt / And if you get hooked, baby, it's nobody else's fault, so don't do it / Freeze! Rock!” Και το καλύτερο; Δεν ήταν γραμμένοι μονάχα από διορατικούς DJs και μουσικούς, αλλά και από τύπους που δεν κώλωναν να πουν ότι είναι με το μέρος των καλών. Αυτή κι αν ήταν τόλμη!
Αφορμή για να ξαναθυμηθούμε την όμορφη ιστορία τους, που μας πηγαίνει πίσω στο Bronx των 70s, είναι η επικείμενη στις 24 Ιουνίου κυκλοφορία της mega και αποτελούμενης από εννέα cd και δύο lp κυκλοφορίας Sugarhill Adventures: The Collection. Μάλλον δε χρειάζεται να πω ότι εδώ θα βρείτε όλα τα Top 100 hits και την πλήρη δισκογραφία τους στην Sugarhill Records, με όλες, μα όλες, τις εκδοχές των top 10 hits The Message, White Lines και Step Off, όπως και B-sides, remixes και edits που κυκλοφορούν για πρώτη φορά σε ψηφιακή μορφή.
Η ιστορία ξεκίνησε στο Bronx λίγα λεπτά πριν τα μεσάνυχτα της παραμονής πρωτοχρονιάς του 1960, όταν, την κατεξοχήν μέρα και ώρα για πάρτυ, γεννήθηκε ο Joseph Robert Saddler. Από νωρίς ο Joseph μαγνητίστηκε από τη δισκοθήκη του πατέρα του και την μουσική τεχνολογία, λύνοντας πικάπ για να κατανοήσει τη λειτουργία τους ή φτιάχνοντας χαλασμένα ραδιόφωνα και ενισχυτές. Παράλληλα ασχολούνταν με το street dancing και το γκραφίτι, υιοθετώντας το ψευδώνυμο Flash 163, που του είχε δώσει έναν γείτονάς του, με τον οποίο είχαν κοινή την αγάπη τους για τον Flash Gordon. Τότε ήταν που έκανε την εμφάνισή του το νέο χορευτικό στυλ break, που ονομάστηκε έτσι από το μικρό κενό όπου η μουσική και η μελωδία έδιναν προβάδισμα στη rhythm section. Αυτό το break, ως σημείο αλλαγής δύο τραγουδιών πριν καν την ολοκλήρωσή τους γοήτευσε τον Flash, όταν το πρωτοάκουσε στο Τζαμαϊκανό DJ Kool Herc. Παρά την ενθουσιώδη υποδοχή του κοινού στη νέα τάση, ο Flash παρατήρησε ότι δεν υπήρχε συντονισμός των μπιτ κατά τις αλλαγές των δίσκων, αρχίζοντας ατελείωτους πειραματισμούς για να πετύχει το ιδανικό αποτέλεσμα, σημειώνοντας ακόμα και με μαρκαδόρους τα σημεία αλλαγής, για ακριβέστερο συγχρονισμό.
Το πρώτο του σετ δεν είχε την αποδοχή του κοινού που ήλπιζε, αλλά τα πράγματα σύντομα καλυτέρεψαν με τη στήριξη του καταξιωμένου Pete DJ Jones, με αποτέλεσμα στα τέλη του 1976 να παίζει σταθερά στο The Black Door, όπου έλεγαν ότι επιδείκνυε την ικανότητά του στα πλατό σαν ένας “grand chess master”. Οπότε, γεννηθήτω Grand Master Flash! Κι ύστερα ήρθε το rap, που όμως ανέδειξε την έλλειψη ενός MC, αφού του ήταν αδύνατο να κάνει γρήγορες μίξεις και ταυτόχρονα το rapping στο κοινό. Στην αρχή έδινε το μικρόφωνο σε όσους το ζητούσαν, μέχρι που αρχικά εμφανίστηκε ο πνευματώδης Keith Wiggins (a.k.a. Cowboy), που μπορούσε να ραπάρει επί ώρες και στη συνέχεια ο Nathaniel Glover (a.k.a. Kid Creole), ο μικρός του χαρισματικός αδελφός Melvin, (a.k.a. Melle Mel), ο Mr. Ness (a.k.a. Scorpio) και ο γυναικοκατακτητής Rahiem, που αγαπούσε τα mix. Έτσι προέκυψαν οι The Furious Five, με αποτέλεσμα ο κόσμος -ακόμα και αυτός που σύχναζε στο Studio 54- να συρρέει για να δει το νέο σχήμα, τους Grandmaster Flash & The Furious Five. Ήδη ο Cowboy είχε εφεύρει τον όρο hip-hop, μιμούμενος το παράγγελμα που δίνεται στους στρατιώτες για να βαδίσουν, ειρωνευόμενος ένα φίλο του που είχε καταταγεί.
Η έκρηξη του hip hop οφειλόταν κυρίως στην ιδιοκτήτρια της Sugarhill Records Sylvia Robinson, που ήταν γνωστή από τους Mickey & Sylvia με το hit Love Is Strange και το προσωπικό της Pillow Talk, που φέρεται να λάτρευε η Donna Summer. Η εταιρεία ήταν ήδη γνωστή από τα τρία εκατομμύρια αντίτυπα που είχε πουλήσει παγκοσμίως ο πρώτος rap δίσκος, το Rapper’s Delight των The Sugarhill Gang. Οι Grandmaster Flash & The Furious Five είχαν κυκλοφορήσει το καταπληκτικό Superrappin -που θα βρείτε κι εδώ- στη μικρής εμβέλειας εταιρεία Enjoy, η οποία το καλοκαίρι του 1980 έδωσε τη θέση της στη Sugarhill, αρχής γενομένης με το single Freedom, που έφτασε στο #19, και έκανε γνωστό το στυλ καθενός από τους Five που φώναζαν στον ηγέτη Flash: “cut faster”. Άλλο ένα R&B hit ακολούθησε, το The Birthday Party, ενώ ο Flash γινόταν διάσημος και από τη συμμετοχή του στο Rapture των Blondie.
Με ενισχυμένη τη «διαπραγματευτική» τους θέση, είδαν το The Adventures of Grandmaster Flash on the Wheels of Steel να δείχνει την ικανότητα του Flash στη μίξη πολλών τραγουδιών (των Chic, Queen, Blondie κλπ) και τη rap προσωπικότητα του Melle Mel στα μέχρι τότε καλύτερά της. Το It’s Nasty (Genius Of Love) έγινε top 40 R&B hit, αλλά μια ορχηστρική διασκευή του The Jungle του Ed Fletcher ήταν εκείνη που εκτόξευσε αληθινά το όνομά τους με τίτλο The Message. Το αναμφισβήτητα κορυφαίο αυτό τραγούδι, που πήρε σάρκα και οστά χάρη στην επιμονή της Sylvia, μπήκε στο top 10 όλης της Ευρώπης και έφτασε στο #4 των U.S. R&B charts. Κι αν οι Sugarhill Gang καινοτόμησαν με το rap, αυτό έδειξε ότι είχε έρθει για να μείνει με το The Message. Το άλμπουμ αυτό περιλάμβανε electro και soul ballads, με το ομότιτλο τραγούδι να διαφοροποιείται σημαντικά από τα λοιπά.
Η επιτυχία όμως δεν έκανε χαρούμενο τον Flash, ο οποίος προσέλαβε δικηγόρο για να σπάσει το συμβόλαιό του με την εταιρεία, που έπαιρνε τη μερίδα του λέοντος από τις εισπράξεις των δίσκων. Το ίδιου στυλ ήταν το New York, New York που κυκλοφόρησε χωρίς τη συμμετοχή του, αν και στο τέλος αυτός υπέκυψε και εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή περιοδεία της μπάντας. Με την επιστροφή τους στις Η.Π.Α. κλήθηκαν να παίξουν στην εκπομπή Soul Train τα The Message και Message II, όταν, ενώ βρίσκονταν στα παρασκήνια, ο Flash τους ανακοίνωσε ότι ήθελε να αλλάξουν δισκογραφική εταιρεία. Σύντομα έφυγε από τη μπάντα μαζί με τους Kid Creole και Rahiem, υπογράφοντας ως Grandmaster Flash στην Elektra. Όσοι απέμειναν στη Sugarhill βαφτίστηκαν Grandmaster Melle Mel and the Furious Five, αν και παράλλαξαν το όνομά τους σε Grandmaster & Melle Mel, για να «συγκαλύψουν» τη διχοτόμηση.
Το φοβερό και τρομερό White Lines (Don’t Do It), που ήταν απίστευτα όμοιο με το μοναδικό Cavern των Liquid Liquid (πώς να σου ξεφύγει η ομοιότητα με τέτοιες basslines;), έκανε την αποχώρηση του Flash να ξεχαστεί αμέσως. Λόγω της σαφούς anti-drug θεματολογίας του, μερικοί σταθμοί αρνήθηκαν να το παίξουν (ακολουθεί σιγή…), αλλά ποιος μπορούσε να σταματήσει αυτόν τον χείμαρρο; Στη Βρετανία πέρασε ένας χρόνος μέχρι να βγει από τους καταλόγους επιτυχιών, χάρη και στα πάμπολλα 12” remixes του, μεταξύ των οποίων και εκείνο του Mastermind Herbie που, φυσικά, θα βρείτε εδώ. Ο Melle Mel το 1984 γνώρισε επιτυχία συμμετέχοντας στο I Feel For You της Chaka Khan, ενώ υπέγραψε και τα hits We Don’t Work for Free και Step Off.
Ήδη όμως το hip-hop εξελισσόταν ραγδαία με δυναμικά σχήματα όπως οι Run DMC… γυρίζοντας πίσω, δηλαδή αφήνοντας τη μουσική και τη μελωδία για χάρη των μπιτ. Αυτό όμως που έπαιζαν οι Grandmaster Flash, Melle Mel & the Furious Five ήταν, κατά τη γνώμη μου, μακράν ό,τι καλύτερο γνώρισε το μουσικό αυτό είδος.
