Η λαμπρή παράδοση της Εγγλέζικης φόλκ χάνεται στα βάθη των αιώνων, και από την περίοδο της Αναγέννησης και μετά κοσμεί με πολύχρωμες αρμονίες, μελιστάλαχτες άρπες, μεθυστικά λαγούτα και υπέροχες φωνές τις μελοποιημένες ιστορίες που δανειζόταν από την πλούσια ηρωϊκή λογοτεχνία του νησιού για θρύλους, κόμηδες, πρίγκιπες και βασιλιάδες, δράκους, νεράϊδες, ξωτικά και θανατηφόρες μονομαχίες. Και τούτο μπορεί μεν να συνεχίζεται έως σήμερα, αλλά η περίοδος από τα τέλη των 60's και για μια δεκαετία περίπου πριν να σβήσει σιγά – σιγά, ήταν αυτή που έβγαλε γκρουπ και καλλιτέχνες – διαμάντια: Fairport Convention, Pentangle, Roy Harper, Νick Drake, John Martyn, Steeleye Span. Η ίδια όμως περίοδος έβγαλε και λαμπερά κατακόκκινα ρουμπίνια, όπως αυτό που θα μας απασχολήσει σήμερα που λίγο απείχαν από το να γίνουν και αυτοί αδαμάντινοι, αλλά δεν τα κατάφεραν.
Οι Dave Cousins (κιθάρα, φωνή), Tony Hooper (κιθάρα, φωνή) και Ron Chesterman (μπάσο) ξεκίνησαν το 1964 παίζοντας bluegrass, κάτω από το όνομα Strawberry Hill Boys (επειδή φοιτούσαν στη παιδαγωγική ακαδημία του Strawberry Hill του Λονδίνου), το οποίο και «πετσόκοψαν» σε Strawbs το 1967, την ίδια δε εποχή ηχογράφησαν ένα ολόκληρο άλμπουμ με την εκπληκτική φωνάρα της Εγγλέζικης φόλκ Sandy Denny λίγο πριν αυτή δοξαστεί με τους Fairport Convention και τους Fotheringay, το οποίο κυκλοφόρησε πολύ αργότερα το 1973 (βλ. δισκογραφία). Τα λαγωνικά των Αμερικάνικων εταιρειών που έβλεπαν το νέο φόλκ ρεύμα που αναπτυσσόταν ραγδαία τότε στην Αγγλία δεν άργησαν να αντιληφθούν το ταλέντο τους: Υπέγραψαν στην Α & Μ, μάλιστα ήταν το πρώτο εγγλέζικο γκρουπ που υπέγραψε σ΄ αυτήν, και στην οποία παρέμειναν σχεδόν για το σύνολο της καριέρας τους.
Η μουσική τους ήταν στηριγμένη στις υπέροχες αρμονίες των κήμπορντς (οι κιθάρες άργησαν να φανούν, αλλά όταν «βγήκαν μπροστά» κένταγαν), και γι' αυτό δεν παρέμεινε στάσιμη εντός των πεπερασμένων ορίων της παραδοσιακής φόλκ, αλλά περιπλανήθηκε με περισσή χάρη σε art και progressive πεδία, κι αυτό το οφείλουν κατά πολύ στον ερχομό δύο πληκτράδων στις τάξεις τους, καθώς μεταμόρφωσαν κυριολεκτικά την μπάντα από απλή ορχηστρούλα για να πίνεις την μπύρα σου στην πάμπ, σε ένα ολοκληρωμένο συμφωνικό σύνολο μουσικών που δεν δίσταζαν να φτιάξουν τραγούδια, άλλοτε ιδανικά για να συντροφεύουν ένα καλό παλιό κονιάκ γύρω απ' το τζάκι με χιόνι να πέφτει απ΄ έξω, άλλοτε γεμάτα με θρύλους, θρησκεία (κυρίως αυτή), έρωτα, θάνατο κι άλλοτε απλά για να αναδείξουν υπέροχες χορωδιακές μελωδίες που αποδείκνυαν για άλλη μια φορά το μοναδικό ταλέντο των Εγγλέζων folkers. Αξίζει να τους ανακαλύψετε έστω και σήμερα και θα εκπλαγείτε ευχάριστα!
Παρ' ότι ο Cousins ήταν μια light εκδοχή του Gary Brooker των Procol Harum, εντούτοις η ζεστή του φωνή σε συνεπαίρνει αμέσως! Δεν δανείστηκαν όμως μόνο τη φωνή από τους τελευταίους, αλλά επηρεάστηκαν τα μάλα απ΄ αυτούς και άργησαν πολύ να αυτονομηθούν, πράγμα που τους κόστισε στην αναγνωρισιμότητά τους. Τούτο, σε συνδυασμό με το ότι δεν έβγαλαν ποτέ το άλμπουμ που έκανε «μπάμ», τους βύθισε στην «Β’ Εθνική» του Αγγλικού αρτ-ροκ παρέα με τους Barclay James Harvest, τους Gentle Giant ή τους πολύ καλούς progressive folkers Renaissanse που κοσμούσαν το Αγγλικό ρεύμα την εποχή εκείνη.
Παρ΄όλ΄αυτά δεν τα πήγαν κι άσχημα. Οι φίλοι τους έπρεπε να περιμένουν πολλά άλμπουμ για να τους καταλογίσουν κακό δίσκο:
1\- Strawbs (1969)
Track listing: The Man Who Called Himself Jesus - That Which Once Was Mine - All the Little Ladies - Pieces of 79 and 15 - Tell Me What You See in Me - Oh How She Changed - Or Am I Dreaming? - Where Is This Dream of Your Youth? - Poor Jimmy Wilson - Where Am I? / I'll Show You Where to Sleep - The Battle.
(A&M AMS 93)
Παραγωγός: Gus Dudgeon
Ένα δειλό ξεκίνημα γεμάτο με φόλκ παράδοση (και ένα πρωτότυπο εξώφυλλο με πιάτο γεμάτο λαχανικά και…πολύχρωμα ινδικά λαχούρια!!) αλλά μας μπερδεύει και δεν καταλήγει πουθενά γιατί δεν έχουν ανακαλύψει ακόμα το τι επιτέλους θέλουν να παίξουν, ανακατεύοντας πολλές και (ίσως) αταίριαστες επιρροές. Εδώ πάντως το ρόκ των 60's καλά κρατεί και παλεύει να επικρατήσει της φόλκ, αλλά μάταια. Οι Jethro Tull κλείνουν πονηρά το μάτι στο μπαρόκ All the Little Ladies και στο καλύτερο κομμάτι του δίσκου Poor Jimmy Wilson, ο δε Dylan έχει την τιμητική του στο The Man Who Called Himself Jesus, αλλά κάπου αχνοφαίνεται και λίγος Tim Buckley στο Or Am I Dreaming? με ένα μαγικό αρμόνιο που φέγγει απαλά από κάτω σαν κεράκι. Αξιοπρόσεκτο επίσης το Oh How She Changed με διπλά χορωδιακά φωνητικά, κάτι που παρατηρούμε κατά κόρον στους Steeleye Span και από μπαρόκ αναγεννησιακό καταλήγει δυστυχώς σε ένα απλό ροκ τραγουδάκι με έγχορδα. Απομένουν μόνο οι Άραβες μουσικοί που συμμετέχουν στο Tell Me What You See in Me, και του δίνουν ένα πραγματικά ξεχωριστό χρώμα.
Απλά ένα αξιοπρεπές άλμπουμ Εγγλέζικης φόλκ που μπορεί να μην ατενίζει στα ίσια τους Fairport Convention ή τους (καταπληκτικούς) Pentangle, αλλά αφήνει ελπίδα για το μέλλον όταν έχει μάλιστα την τιμή να φιλοξενεί στις τάξεις του σαν σέσσιον τον John Paul Jones στο μπάσο και τον Nicky Hopkins στο πιάνο. Έλα όμως που ο παραγωγός του δίσκου που διέπρεψε με τον…Elton John (!) κάνει το παίξιμό τους να περνάει απαρατήρητο…
(✶✶½)
2\- Dragonfly (1970)
Track listing: The Weary Song – Dragonfly - I Turned My Face Into the Wind - Josephine for Better or for Worse - Another Day - Til the Sun Comes Shining Through - Young Again - The Vision of the Lady of the Lake - Close Your Eyes.
(A&M AMS 970)
Παραγωγός: Tony Visconti
Ο ερχομός του ένδοξου Tony Visconti (ψάξτε και βρέστε σε τί μεταμόρφωνε όποιον δούλευε μαζί του στα seventies) τους κάνει να σοβαρεύουν απότομα. Οι Procol Harum «παίρνουν κεφάλι» ως η βασική επιρροή, με αποτέλεσμα να απομακρύνονται σιγά – σιγά από την φόλκ προς πιο αρτ – ροκ μονοπάτια. Με καταλύτη το υπέροχο τσέλο της Claire Deniz (που δυστυχώς θα αργήσουμε να το ξανακούσουμε) και τα καλοδουλεμένα φωνητικά τους, διαφοροποιούνται από τα άλλα ομοειδή γκρουπ και πάνε την φόλκ ένα βήμα παραπέρα, στρώνοντας τον χώρο για κάτι μεγάλο στο μέλλον, που δεν θ' αργήσει να φανεί. Εδώ όμως πρωτοεμφανίζεται σαν «συμβασιούχος» ο άγνωστος τότε Rick Wakeman για να καταστεί πλήρες μέλος από το επόμενο άλμπουμ και προστίθενται ο Bjarne Rostvold στα ντραμς και ο Paul Brett στην κιθάρα.
Το τσέλο κυριαρχεί ειδικά στο φόλκ The Weary Song με βαρύ όρθιο μπάσο, όπως και στο I Turned My Face Into the Wind και ειδικά στο υπέροχο Another Day που ανακατεύει και λίγες καστανιέτες μέσα και, δεν ξέρω γιατί, αλλά θα ήθελα πολύ να το άκουγα το ξημέρωμα στην καλύβα μου στο δάσος. Στην προγκ μπαλάντα The Vision of the Lady of the Lake αφηγούνται με περισσή μαεστρία τις περιπέτειες ενός βαρκάρη που πολεμά μυστηριώδη όντα με ένα ξίφος που του χάρισε η καλοκυρά της λίμνης (πολύ σε excalibur δεν κάνει αυτό;). Πάνω από το τσέλο εμπλουτίζουν με χορωδιακά μέρη το Til the Sun Comes Shining Through, ευγνωμονούντες για άλλη μια φορά την παράδοσή τους, και τέλος στο διαρκείας μόλις 45'' Close Your Eyes με την συνοδεία μιας κιθάρας μας καληνυχτίζουν στρώνοντας τον δρόμο για να μας συνεπάρουν υπέροχα όνειρα με τα λόγια: «…κλείσ΄ τα μάτια και κοιμήσου κι εγώ θα φύγω σύντομα. Δεν υπάρχει τίποτε εδώ καθώς η ζωή περνά, δεν ήμουν εδώ όταν η ζωή άρχισε…».
Αναρρωτιέμαι γιατί οι χίππηδες δεν άκουγαν ποτέ τέτοια μουσική. Δεν θα χρειάζονταν να «φτιαχτούν»…Και μήπως το έντομο του εξωφύλλου παραπέμπει στο 2ο άλμπουμ του Syd Barrett;
(✶✶✶)
3\- Just a Collection of Antiques and Curios (1970 - Live)
Track listing: Martin Luther King's Dream - The Antique Suite (The Reaper \ We Must Cross the River \ Antiques and Curios \ Hey It's Been a Long Time) - Temperament of Mind – Fingertips - Song of a Sad Little Girl - Where Is This Dream of Your Youth.
(A&M AMS 994)
Παραγωγός: Tony Visconti
Εδώ προσθέτουν τον John Ford στο μπάσο στην θέση του Chesterman και τον Richard Hudson στα φωνητικά, κρουστά και sitar. Βρίσκονται μόλις στο τρίτο τους άλμπουμ και δεν διστάζουν να μας χαρίσουν μια ζωντανή τους εμφάνιση ηχογραφημένη την 11-7-1970 στο Queen Elizabeth Hall του Λονδίνου. Λάιβ, αλλά ΤΙ λάιβ:
Παρόλο που δεν περιλαμβάνει παλιότερο υλικό (ούτε διασκευές) αλλά νέα κομμάτια, έφτασε στο № 27 του Εγγλέζικου τσάρτ και έκανε το Melody Maker να παραμιλάει για τον Wakeman ανακηρύσσοντάς τον ως «…Tomorrow's superstar…», και όχι άδικα. Ο τελευταίος μεταμορφώνει ριζικά όλο το άλμπουμ, έστω και αν λείπει το υπέροχο τσέλο του προηγούμενου. Αποδεικνύουν ότι θα μπορούσαν κάλλιστα να γίνουν όχι Yes ή Genesis αλλά σίγουρα Moody Blues ή Procol Harum, ειδικά για τους τελευταίους παίρνεις όρκο ότι κουβάλησαν τον Gary Brooker να τους κάνει φωνητικά (και μήπως ήταν αυτό που τους χαντάκωσε τελικά;)! Οι κιθάρες αν και ακόμα δεν μπαίνουν στην πρίζα απομένουν να συνοδεύουν όμορφα τα θέματα στα πλήκτρα. Φοβερή δεξιοτεχνία και εκπληκτικό δέσιμο της μπάντας για 3ο άλμπουμ και σίγουρα οι προγκ φανς μετά από τούτο τον δίσκο θα το σκεφτόντουσαν πολύ σοβαρά προτού τους απορρίψουν. Γιατί εδώ πλέον ρισκάρουν να παρουσιάσουν ολοκληρωμένες σουίτες όπως το The Antique Suite, το πιο δύσκολο έως τώρα κομμάτι τους που για 12 λεπτά αναλύουν όλες τις εκφάνσεις του μπαρόκ χρησιμοποιώντας σωστά το χάρπσικορντ και κλείνουν προς το τέλος το μάτι στον Tim Buckley (άραγε θα βρεθεί κάποιος που ΔΕΝ θα έχει επηρεαστεί απ' αυτόν; Εκτός ίσως απ' τους Clash βέβαια…). Στο δε instrumental Temperament of Mind ο Wakeman δείχνει καθαρά την κλάση του ανεβοκατεβαίνοντας από το ragtime στο vaudeville και από κει στο ροκ αποκαλύπτοντας την άβυσσο του μυαλού του. «…Το πρωί που λάμπει ο ήλιος στο δωμάτιό μου αυτή ξυπνάει σαν πουλί και χαμογελάει ξανά…» τραγουδά ο Cousins στο καλύτερο κομμάτι του δίσκου Song of a Sad Little Girl προσπαθώντας να εξηγήσει πώς νιώθει ένα λυπημένο (και ερωτευμένο μαζί) κορίτσι με ένα αθεράπευτα ταξιδιάρικο πιάνο με μικρά βότσαλα κιθάρας, ενώ το 9λεπτο Where Is This Dream of Your Youth, είναι απλά το δικό τους In a Gadda da Vida με την ανατολίτικη φάρφιζα και μια άσιντ κιθαρίτσα με wah - wah που πάει να σκάσει μύτη για να βυθιστεί στην έκσταση και τον σεληνιασμό των κήμπορντς να θυμίζουν τους λεονταρισμούς του μακαρίτη Keith Emerson!
Οι Strawbs κάπου μέσα στον δίσκο τραγουδούν «…πρέπει να διασχίσουμε το ποτάμι μαζί…» και εάν εννοούν το ποτάμι της μετάλλαξης σε αρτ ροκ γκρουπ, τα καταφέρνουν θαυμάσια και εισπράττουν ως αμοιβή τα παθιασμένα χειροκροτήματα του (τότε) κοινού στο τέλος. Γι' αυτό και τούτος ο δίσκος με ένα εξώφυλλο βυθισμένο σε μπαρόκ ατμόσφαιρα και ανατολίτικο χρώμα σηματοδοτεί μια ολόκληρη εποχή που αποκαλύπτει τι άκουγε η νεολαία τότε.
Για να γινόταν ένα τέτοιο σήμερα…
(✶✶✶½)
4\- From the Witchwood (1971)
Track listing: A Glimpse of Heaven – Witchwood – Thirty Days – Flight - The Hangman and the Papist – Sheep – Canon Dale – The Shepherd's Song – In Amongst the Roses – I'll Carry On Beside You.
(A&M AMLH 64304)
Παραγωγός: Tony Visconti
Εδώ ξαναγυρίζουν στην μητέρα φολκ και θυμούνται και την πλούσια θρησκευτική παράδοση της πατρίδας τους. Οι κιθάρες «κοιμούνται» ακόμα, αλλά ο δίσκος χωρίς να φτάνει την αξία του προηγούμενου, δεν είναι κακός: Έφτασε στο № 39 του Αγγλικού τσάρτ και ήταν ο τελευταίος που εμφάνιζε τον Wakeman, ο οποίος λίγο μετά έφυγε για να γράψει λαμπρή καρριέρα με τους Yes και δεκάδες άλλους (ψάξτε τα σέσσιον του μόνο…). Η φυγή του σημάδεψε ανεξίτηλα τον Cousins ώστε και σε μια συνέντευξη να το παραδεχτεί και να γράψει γι' αυτόν το Tomorrow (που τελικά μπήκε στο επόμενο άλμπουμ της μπάντας).
Και εδώ (πάλι) οι Procol Harum στοιχειώνουν τα τραγούδια με τις καταπληκτικές ενορχηστρώσεις των πλήκτρων! Ειδικά το υπέροχο αρμόνιο που στριμώχνεται στο A Glimpse of Heaven σου δίνει την αίσθηση ότι βρίσκεσαι στην εκκλησία και ο τίτλος του κομματιού επιβεβαιώνει αυτό ακριβώς: μια γρήγορη ματιά στην φόλκ παράδοση που ποτέ δεν ήταν πιο περιεκτική και δείχνει από πού αντιγράφουν οι ΑΒΒΑ! (Επιτέλους βρήκα τι ανακάτεψαν ως πρώτο συστατικό στα τραγούδια τους πριν τους μάθουν κι οι πέτρες. Ακούστε το και θα καταλάβετε…). Ακόμα και σιτάρ ανακατεύουν στο Thirty Days. Αφήνουμε κατά μέρος το στοιχειωμένο από το αρμόνιο Sheep και γοητευόμαστε από το απόκοσμο The Shepherd's Song (…δηλ. από τα πρόβατα πήγαμε στον βοσκό τώρα..!!) με σιτάρ και ψυχεδελικές πινελιές που είναι σαν να ακούς τον Cat Stevens με τον Tony Banks στο πιάνο και με υπέροχο marching φινάλε αλα Child in Time. Τούτο το κομμάτι ανασύρει τον δίσκο από την αφάνεια, μαζί με την αναγεννησιακή μπαλάντα In Amongst the Roses που τα «πειραγμένα» της φωνητικά μυρίζουν έντονα άρωμα τριαντάφυλλου (τόσο πολύ με παρέσυρε…).
Καλό, αλλά δεν είναι το αριστούργημά τους (όπως και το εξώφυλλο με ένα διαλυμένο…μαλλί της γριάς (!) δεν είναι και από τα πιο εμπνευσμένα τους…). Αυτό έμελλε να έρθει ένα χρόνο μετά με δύναμη και ταχύτητα…
(✶✶✶)
5\- Grave New World (1972)
Track listing: Benedictus – Hey Little Man ... Thursday's Child – Queen of Dreams – Heavy Disguise – New World – Hey Little Man ... Wednesday's Child – The Flower and the Young Man – Tomorrow – On Growing Older – Ah Me, Ah My - -Is It Today, Lord? – The Journey's End.
(A&M AMLH 66078)
Παραγωγός: Strawbs
Η μπάντα είχε δέσει σαν ναυτικός κόμπος, οι μουσικές τους είχαν ζυμωθεί θαυμάσια, οι Procol Harum δεν γινόταν να τους στιγματίζουν για πάντα κι έπρεπε να ξεπεραστούν, οπότε είχε έρθει η ώρα να βγουν επιτέλους αυτά που έκρυβαν τόσα χρόνια μέσα τους και να παρουσιάσουν κι αυτοί το magnum opus τους. Και το έκαναν με ένα άλμπουμ που φαίνεται η κλάση του από το εξώφυλλο: έχει τον πίνακα «Glad Day» του καταραμένου ποιητή William Blake και σαν τίτλο «πειράζει» το αριστούργημα του Aldus Huxley "Brave New World" σε Grave New World, αποκαλύπτοντας και το ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ νόημα του βιβλίου (θα με καταλάβουν όσοι το διάβασαν…). Ούτε η φυγή του Wakeman τους μείωσε, καθώς ο Blue Weaver (από τους φοβερούς Amen Corner) που ήρθε στην θέση του έκανε με το παίξιμό του να ξεχαστεί αυτή η απώλεια και επιβεβαίωσε το ρητό «ουδείς αναντικατάστατος».
Εδώ ακούμε πλέον ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ progressive άλμπουμ τους με τις ηλεκτρικές κιθάρες επιτέλους να απελευθερώνονται, την ψυχεδέλεια, το μπαρόκ και την φόλκ να δένονται υπέροχα σε ένα φόλκ χαρμάνι με ασύλληπτους συνδυασμούς οργάνων και στίχων, καθιστώντας το ένα κομμάτι καλύτερο από τ΄ άλλο, κι εδώ πια οι Procol Harum κατάχλωμοι σε βαθμό Whiter Shade of Pale ακούγοντάς τους θα σκότωναν ή θα έκλεβαν για να γράψουν αυτοί έναν τέτοιο δίσκο, γιατί εδώ οι Strawbs δεν είναι πια μαθητές τους αλλά καταφέρνουν και τους ξεπερνούν!
Το ηλεκτρικό μπαρόκ κυριαρχεί στο The Flower and the Young Man με μαγεμένα φωνητικά αλλά και στο Benedictus, αποκαλύπτοντας στους στίχους του και την αγάπη του Cousins για το I Ching. Η slide κιθάρα και η φωνή είναι τα μόνο που ακούγονται στο φρηκαρισμένο ψυχεδελικό Queen of Dreams, καθώς όλα τα άλλα όργανα είναι παιγμένα ανάποδα από ταινία. Το σιτάρ και η τάμπλα κάνει το Is It Today, Lord? να ινδοφέρνει, όπου και τραγουδούν «…μήπως είναι σήμερα κύριε που θα σε φτάσω;…», αγνοώντας (;) ότι ο Harrison το έκανε πολλά χρόνια νωρίτερα πριν απ΄ αυτούς. Τους συγχωρούμε όμως γιατί μας αποζημιώνουν με ωραίες κιθάρες, εκπληκτικά κήμπορντς και φοβερό κρεσέντο στο γραμμένο για την απώλεια του Wakeman Tomorrow.
Και άφησα τελευταίο το ομώνυμο κομμάτι που δεν είναι παρά μια κατάρα σε αυτά που έρχονται και θυμίζοντας διαβολεμένα τους Genesis τραγουδούν «..είθε να σαπίζεις στον τάφο σου νέε κόσμε / είθε να αναπαυτείς στον τάφο σου νέε κόσμε / είθε να γυρίζεις στον τάφο σου νέε κόσμε…» καθιστώντας το ένα μοναδικό κομψοτέχνημα και αριστούργημα που χαρακτηρίζει τον δίσκο.
Ένα άλμπουμ που παρά την απουσία του Visconti από την παραγωγή, (την οποία και επωμίζονται επάξια οι ίδιοι), έφτασε στο № 11 των Αγγλικών τσάρτς και που ποτέ δεν επρόκειτο ποτέ να ξεπεράσουν.
(✶✶✶✶½)
6\- Bursting at the Seams (1973)
Track listing: Flying – Lady Fuschia – Stormy Down – Down by the Sea - The River – Part of the Union – Tears and Pavan – The Winter and the Summer – Lay Down – Thank You.
(A&M, (UK) AMLH 68144)
Παραγωγός: Strawbs
7\- Hero and Heroine (1974)
Track listing: Autumn (Heroine's Theme \ Deep Summer Sleep \ The Winter Long) - Sad Young Man - Just Love – Shine on Silver Sun – Hero and Heroine - Midnight Sun – Out in the Cold – Round and Round – Lay a Little Light on Me - Hero's Theme.
(A&M AMLH 63607)
Παραγωγοί: Dave Cousins, Tom Allom
Ο Blue Weaver φεύγει για να δρέψει δάφνες με τους Bee Gees, αφήνοντας τον Cousins και τον Dave Lambert που πήρε την θέση του ετέρου αποχωρήσαντος ιδρυτικού μέλους Tony Hooper να ιδιοποιούνται πλέον μαζί με διάφορους σέσσιον το όνομα Strawbs.
Δυστυχώς αυτό έχει επίπτωση και στην μουσική τους: μετά από ένα αριστούργημα έρχεται ένας δίσκος που μάλλον δεν έπρεπε να βγεί. Στο Bursting at… (που επιτέλους βλέπουμε για πρώτη φορά τις μούρες τους σε εξώφυλλο δίσκου τους) οι φίλοι μας κάνουν μια μικρή «κοιλιά» παρατώντας προς στιγμή το προγκ και την φόλκ και φλερτάρουν με την ποπ. Αλλά μην ξεχνάμε ότι ηχογραφούσαν για την Α&Μ που δεν επρόκειτο να ανεχτεί για πολύ ακόμα τα εγκεφαλικά τεχνοτροπήματα των προηγούμενων δουλειών τους. Λογικό λοιπόν τούτο το άλμπουμ να σκαρφαλώσει στην 2η θέση του Εγγλέζικου τσάρτ διότι περιείχε τις πιο μεγάλες επιτυχίες της μπάντας: το αγνό ποπάκι Lay Down (UK № 12) και το «εργατικό» Part of the Union (UK № 2). Κρίμα τα ωραία κήμπορντς και το μαγευτικό τσέλο της Claire Deniz που εδώ το ξανακούμε στο Down by the Sea το οποίο θάβεται μέσα στην 6λεπτη χαρτ ροκ φλυαρία του. Από κει και πέρα νομίζουμε ότι στο Flying ακούμε τους America και το γλυκανάλατο Stormy Down είναι ένα ακόμα δείγμα της Ευρωπαϊκής ποπ των 70’s που παρά την καλή κιθάρα που περιέχει, θα μπορούσε να πάει στην Eurovision!
Το μοναδικό κομμάτι όμως που σώζει τον δίσκο και που μου αρέσει όσο κανένα άλλο από το σύνολο της δισκογραφίας τους, είναι το Tears and Pavan που με το χάρπσικορντ, τα κήμπορντς και τις ωραίες κιθάρες αναβιώνουν οι παλιοί Strawbs όπως τους ξέραμε και το κερασάκι στην τούρτα μπαίνει με το ισπανίζον θέμα του φινάλε και το γλυκό μαντολίνο… Κρίμα που περιέχεται σε αυτό το άχαρο άλμπουμ…
Στο Hero and…. (με συμπαραγωγό στον διάσημο αργότερα με τους Judas Priest Tom Allom και με ένα χέρι να απογειώνει ένα…καλαμάρι στο εξώφυλλο… - μα που πηγαίναν και τα βρίσκανε…), τα πράγματα πάνε λίγο καλύτερα, οι κιθάρες και τα κήμπορντς πάνε λίγο να οργιάσουν, αλλά την τελευταία στιγμή κάνουν πίσω, και μας απογοητεύουν ακόμα περισσότερο διότι ανακατεύονται με στυλ που δεν τους ταιριάζουν: Πώς να ερμηνεύσεις δηλαδή το άχρωμο ψευτο - τεχνο ρόκ του Hero's Theme; Ή το ανόητο φλερτ με το χαρντ ροκ στο Just Love; Ή το αδιάφορο Round and Round με το κλεμμένα ριφφ του μπάσου από το Love is the drug; Απομένει μόνο το ομώνυμο κομμάτι με το χάπσικορντ και την κιθάρα που κάνει και μερικά κάντρυ περάσματα με τα φωνητικά των Steeleye Span και το αιθέριο και συνάμα υπνωτικό Autumn που τα υπέροχα κήμπορντς του σε κάνουν να νιώθεις το φθινόπωρο στο πετσί σου και να παρακαλάς να διαρκούσε περισσότερο από 8 λεπτά… Iδανικό για τον Σεπτέμβρη και σίγουρα στους άνω των 45 θα θυμίσει πολλά από την παιδική τους ηλικία! Εδώ χρωστούν πολλά στους Μoody Blues και στους Barclay James Harvest, αλλά και το αντίστροφο! Και για άλλη μια φορά η ποιότητα του Hero and…. δεν συμβάδισε με τις πωλήσεις του: πήγε Νο 35 στο εγγλέζικο τσάρτ, έγινε πλατινένιο στον Καναδά και πήρε το № 44 στην λίστα του Rolling Stone 50 Greatest Prog Rock Albums of All Time, ενώ και τα δύο άλμπουμς πουλήσανε και στην Αμερικάνικη αγορά. Αξιόλογα κομμάτια, αλλά μην το ξεχνάμε, είμαστε πλέον στο 7ο άλμπουμ, η έμπνευση αρχίζει να στερεύει, τα έχουμε ακούσει όλα στα προηγούμενα και μήπως εδώ διαφαίνονται τα πρώτα σημάδια κούρασης;
(✶✶½)
(και για τους δύο δίσκους)
8\- Ghosts (1975)
Track listing: Ghosts (Sweet Dreams \ Night Light \ Guardian Angel \ Night Light) - Lemon Pie – Starshine/Angel Wine – Where Do You Go (When You Need a Hole to Crawl In) – The Life Auction – Don't Try to Change Me – Remembering - You and I (When We Were Young) – Grace Darling.
(A&M AMLH 68277)
Παραγωγός: Tom Allom
«Όχι ακόμα!» απαντούν περήφανα οι φίλοι μας στο τελευταίο ερώτημα του προηγούμενου δίσκου.
Έκπληκτοι τους ακούμε σε ένα άλμπουμ διακοσμημένο και φροντισμένο έως την τελευταία λεπτομέρεια με δαιδαλώδη σχήματα στα κήμπορντς – χαλιά και με τις ακουστικές κιθάρες να οδηγούν σαγηνευτικά σε δαιμονισμένες ηλεκτρικές. Μπολιάζουν έξυπνα το prog με την folk με αριστουργηματικά όσο ποτέ άλλοτε φωνητικά και στίχους – ποιήματα, τόσο που δεν νομίζω να το πέτυχε σε αυτό τον βαθμό κάποια άλλη μπάντα του folk κινήματος στην Αγγλία. Η εισαγωγή του Starshine/Angel Wine μπορεί να θυμίζει φοβερά τους Queen, αλλά το γοητευτικό τσέλο της Claire Deniz (που τ΄ακούμε για τελευταία φορά εδώ και που επιτέλους είναι κρίμα που δεν έγινε ποτέ πλήρες μέλος τους) επανέρχεται και μαζί με την πολύ καλή κιθάρα το πλάθει σε ένα ακόμα χαμένο διαμάντι των 70΄s. Η καλή κιθάρα κυριαρχεί και στην μπαλάντα You and I (When We Were Young), αλλά εάν το έπαιζαν με μαντολίνο και χάρπσικορντ θα ήταν αριστούργημα. Έντονο το θρησκευτικό συναίσθημα στο Grace Darling με υμνωδίες και εκκλησιαστικό όργανο. Εκεί όμως που στύβουν για τελευταία φορά όλο τον ιδρώτα και την έμπνευση που τους απέμεινε, είναι το The Life Auction όπου κυριαρχούν οι μυστηριώδεις διάλογοι παιγμένοι στις μισές στροφές που απαντούν σαν σε χορικό τραγωδίας στον τραγουδιστή δίνοντας επάξια μια θεατρική δομή στο τραγούδι αυτό, κάτι που οι Genesis είχαν τερματίσει φυσικά και που πιστεύω θα έσκαγαν που δεν έγραψαν (και) αυτοί έναν δίσκο σαν κι αυτόν – ειδικά δε με το ομώνυμο κομμάτι οι Strawbs μπορούν άνετα πλέον να κοιτούν τους τελευταίους κατάματα!
Η απόλυτη μεταμόρφωση της μπάντας οδήγησε σε ένα ακόμα prog ρουμπινένιο δαχτυλίδι, το οποίο (με την πολύ καλή φωτογραφία των αρχών του 20ου αιώνα στο εξώφυλλο) δυστυχώς είναι το τελευταίο καλό άλμπουμ που έβγαλαν, σαν την φλόγα του κεριού που δυναμώνει απότομα λίγο πριν σβήσει…
(✶✶✶½)
9\- Nomadness (1975)
Track listing: To Be Free – Little Sleepy – The Golden Salamander - Absent Friend (How I Need You) – Back on the Farm – So Shall Our Love Die? – Tokyo Rosie – A Mind of My Own – Hanging in the Gallery – The Promised Land.
(A&M AMLH 68331)
Παραγωγός: Tom Allom
10\- Deep Cuts (1976)
Track listing: I Only Want My Love to Grow in You – Turn Me Round - Hard Hard Winter – My Friend Peter – The Soldier's Tale – Simple Visions - Charmer – Wasting my Time (Thinking of You) – Beside the Rio Grande – So Close and Yet So Far Away.
(Oyster 2391 234)
Παραγωγός: Rupert Holmes
Είναι πλέον 1975, το πρόγκ και η φόλκ παραπαίουν, το πάνκ ετοιμάζεται να δρέψει δάφνες και οι φίλοι μας αποφασίζουν από δω και μπρός να το ρίξουν στο ρόκ. Τι κρίμα όμως γιατί παρά τις αξιόλογες προσπάθειές τους, την δεμένη ρυθμ - σέξιον και τις καλές κιθάρες, δεν ακούμε παρά ένα τυπικό κουρασμένο ροκ των 70΄s της σειράς που άλλοι το εκτελούν εμφανώς καλύτερα (όπως οι Wishbone Ash ή οι Νektar ας πούμε). Όσον αφορά το Nomadness (το τελευταίο τους για την Α & Μ) αυτό που ξεχωρίζει είναι το The Promised Land, αλλά και το καλό μπλουζ Absent Friend (How I Need You). Πάντως ακόμα ζηλεύουν διακαώς τους Genesis όπως ακούγονται στο The Golden Salamander και Hanging in the Gallery. Και δεν μπορώ να καταλάβω τι στο καλό γυρεύουν ξαπλωμένοι ανέμελα έξω από μια «καλλιόπη» στο εξώφυλλο. Τουλάχιστον οι Stones στο Beggars Banquet και πάλι τουαλέτα είχαν για εξώφυλλο και μάλιστα βρώμικη (ενώ αυτή των Strawbs λάμπει…), αλλά ταυτόχρονα μας πρόσφεραν τραγούδια - ύμνους…
Το δε Deep Cuts, με το ωραίο εξώφυλλο του τριανταφυλλένιου πλατώ (!) ηχογραφημένο στην εταιρεία Oyster ιδιοκτησίας τότε των… Deep Purple (!) παρουσιάζει ενδιαφέρον γιατί νοσταλγούν έστω και για λίγο το πρόγκ στα The Soldier's Tale, Simple Visions και Beside the Rio Grande. Από κει και μετά δεν ακούμε παρά γλυκανάλατες μπαλάντες τύπου Smokie, με εξαίρεση το So Close and Yet So Far Away, αλλά ο Εlton John μας έχει συνηθίσει σε εμφανώς καλύτερες συνθέσεις….
(✶✶½)
(και για τους δύο δίσκους)
11\- Burning for You (1977)
Track listing: Burning for Me – Cut Like a Diamond – I Feel Your Loving Coming On – Barcarole (For the Death of Venice) – Alexander the Great – Keep on Trying – Back in the Old Routine – Heartbreaker – Carry Me Home – Goodbye (Is Not an Easy Word to Say).
(Oyster 2391 287)
Παραγωγός: Jeffrey Lesser
12\- Deadlines (1977)
Track listing: No Return – Joey and Me – Sealed With a Traitor's Kiss – I Don't Want to Talk About It – The Last Resort – Time and Life – New Beginnings –Deadly Nightshade – Words of Wisdom.
(Arista SPART 1036)
Παραγωγός: Jeffrey Lesser
Παρά τα καλά εξώφυλλο του Patrick Woodroffe στο Burning…, και τον… Χουντίνι σε έναν τηλεφωνικό θάλαμο στο Deadlines, ίδια γεύση έχουμε και εδώ με καλύτερες στιγμές τα Burning for Me και The Last Resort με καλή κιθάρα που δείχνει από πού αντέγραψαν οι Dire Straits το Telegraph Road (ποιος έκλεψε ποιόν τώρα;) και το Cut Like a Diamond που θα μπορούσε να μεσουρανήσει στα τσάρτς. Το ήρεμο Barcarole (For the Death of Venice) θα μπορούσε άνετα να χρησιμοποιηθεί σαν… νανούρισμα στο λίκνισμα μιας βάρκας. Αποτίνουν όμως ξεχωριστό φόρο τιμής στους Kinks στο Back in the Old Routine. Το Sealed With a Traitor's Kiss ο Billy Joel θα το έπαιζε και στην τουαλέτα, στο δε No Return απαρνούνται τους παλιούς Strawbs για να γίνουν Kansas ή Styx, και για το Words of Wisdom οι Moody Blues θα μπορούσαν άνετα να τους καταγγείλουν για πιστή αντιγραφή του Question. Φυσικό είναι μετά από τόσα άλμπουμ εδώ να ακούγονται άχρωμοι και κουρασμένοι και όταν στο Goodbye (Is Not an Easy Word to Say) φτάνουν να τραγουδούν «…αντίο, είναι καιρός να κάνουμε μια νέα αρχή…» ρίχνουν τίτλους τέλους, πράγμα που επαληθεύτηκε καθώς ο Cousins διέλυσε την μπάντα στα τέλη του 1977 για να αφοσιωθεί στην σόλο καριέρα του και να δουλέψει στο ραδιόφωνο. Δέκα χρόνια πέρασαν από τότε που φτιάχτηκαν, το πανκ έχει αρχίσει να ρουφάει τα πάντα σαν ηλεκτρική σκούπα, πλέον δεν παίζουν αυτά που έκαναν τους οπαδούς τους να τους αγαπήσουν αλλά κάτι άλλο, και εδώ κοτζάμ Genesis, Yes παροπλίζονταν την εποχή αυτή, οι Strawbs θα άντεχαν;
Φαίνεται βαρέθηκαν. Κι εμείς το ίδιο…
(✶✶)
(και για τους δύο δίσκους)
Η τεράστια απήχηση που είχαν ειδικά στην Αγγλία έκανε τον Cousins να τους ξαναμαζέψει το 1983 για μια συναυλία στο σόου του… Rick Wakeman (είδατε τι κάνουν οι φίλοι; Μάλιστα ο Cousins ξανάσμιξε μαζί του το 2002 για το άλμπουμ Hummingbird) και από τότε μέχρι σήμερα ξανάσμιξαν αρκετές φορές με εντελώς αλλαγμένες συνθέσεις .
Είναι καταγεγραμμένο ιστορικά ότι μια μπάντα μέσα στην πρώτη δεκαετία πάνω – κάτω της ζωής της θα δώσει ό,τι είναι να δώσει και μετά αυτό που παίρνουμε είναι ξαναζεσταμένο φαγητό. Αυτό επαληθεύτηκε και με τους φίλους μας.
Γιατί μετά το Ghosts το παραμύθι είχε χαθεί και οι ιππότες είχαν γεράσει…
Discography
Strawbs (1969)
Dragonfly (1970)
Just a Collection of Antiques and Curios (recorded live) (1970)
From the Witchwood (1971)
Grave New World (1972)
Bursting at the Seams (1973)
All Our Own Work (1973 - ηχογραφήσεις του1967 με την Sandy Denny)
Hero and Heroine (1974)
Ghosts (1975)
Nomadness (1975)
Deep Cuts (1976)
Burning for You (1977)
Deadlines (1978)
Don't Say Goodbye (1987)
Ringing Down the Years (1991)
Heartbreak Hill (1995)
Baroque & Roll (2001)
Strawberry Sampler Number 1 (2001; recorded 1969)
Blue Angel (2003)
Déjà Fou (2004)
The Broken Hearted Bride (2008)
Dancing to the Devil's Beat (2009)
Hero & Heroine in Ascencia (2011)
Prognostic (2014)
Γιώργος Δ. Δημόπουλος
ΠΗΓΕΣ:
1.) Wikipedia
2.) Discogs
3.) Song365
