Πριν από 60 περίπου χρόνια ξεκίνησε το ταξίδι που η ανθρωπότητα πάντα αναζητούσε. Από το “άνω θρώσκων” μέσα σε μια μέρα περάσαμε στο “Бога Нет”, κι από εκεί βάλαμε πλώρη για το άπειρο κι ακόμα παραπέρα. Από την πρώτη βόλτα στο διάστημα του θρυλικού Yuri Gagarin, φτάσαμε στα περίχωρα της ορατής πραγματικότητας με σκάφανδρο το space ψυχεδελικό ήχο των συνονόματων Σουηδών.
Με αφορμή την επανέκδοση της δισκογραφίας του γκρουπ από το Γκέτεμποργκ (το ντεμπούτο του μπορείτε ήδη να το αποκτήσετε μέσω της Sound Effect) σε ενισχυμένη έκδοση που περιλαμβάνει και το EP Sea of Dust), ρίχνουμε μια ματιά στα μέχρι σήμερα μουσικά πεπραγμένα του.
Yuri Gagarin (2013)
Το ημερολόγιο έδειχνε 2013 όταν οι Yuri Gagarin μπήκαν για πρώτη φορά σε τροχιά, με το ομώνυμο ντεμπούτο τους να ξεκινά φυσικά με ένα κομμάτι που είχε τίτλο First Orbit! Στην εισαγωγή του ακούγονταν ομιλίες στα ρώσικα, για να μπούμε στο κλίμα, και αμέσως μετά ξεσπούσε ένα κιθαριστικό ντελίριο που διαρκούσε κάτι λιγότερο από δέκα λεπτά. Οπωσδήποτε ένα εντυπωσιακό “μπάσιμο” στο σύμπαν μιας πρωτοεμφανιζόμενη μπάντας. Η αλήθεια είναι πως ολόκληρο το LP ήταν μια έκπληξη, με τις τέσσερις μακροσκελείς συνθέσεις του να σε “αναγκάζουν” να τεντώσεις τα αυτιά. Σίγουρα δεν ήταν η πρώτη φορά που ακούγαμε space rock τέτοιου ύφους, άλλωστε οι Hawkwind έχουν εξερευνήσει κάθε σπιθαμή του από τα '70 κιόλας, ωστόσο το συγκεκριμένο γκρουπ έδειχνε να έχει το αυτό το κάτι που το έκανε να ξεχωρίζει σε σχέση με τα αντίστοιχα της τελευταίας δεκαετίας. Καθόλου τυχαία ο δίσκος επανεκδόθηκε την αμέσως επόμενη κιόλας χρονιά από τη Sulatron Records του αεικίνητου Sula Bassana (του Dave Schmidt των Electric Moon δηλαδή) και μάλιστα σε νέο mix. Κάπως έτσι το σχήμα μπήκε δυνατά στο μουσικό χάρτη και αγκαλιάστηκε από ένα ευρύτερο κοινό με heavy rock προσανατολισμό. Όσοι επένδυσαν στο συγκρότημα, πιστεύοντας ότι θα μεγαλουργήσει τα επόμενα χρόνια, είδαν σταδιακά τις προσδοκίες τους να επαληθεύονται.
At The Center Of All Infinity (2015)
Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι τους Yuri Gagarin δεν τους γνωρίζαμε πριν την κυκλοφορία του παρόντος δίσκου, αλλά λίγο το ένδοξο όνομα του πρώτου κοσμοναύτη, λίγο το χιλιοφορεμένο magenta του εξώφυλλου με τις space ψυχεδελικές επιρροές του σκίτσου, μας έβαλαν τότε στον πειρασμό να μάθουμε περί τίνος πρόκειται.
Το space ψυχεδελικό rock είναι ένα είδος που μπορεί ποτέ να μη σταμάτησε να βγάζει ενδιαφέροντα πράγματα, ωστόσο με την κατακόρυφη άνοδο του heavy rock αλλά και την retro wave την τελευταία δεκαετία, δε θα μπορούσε παρά να ακολουθεί καταπόδας. Από τις δεκάδες νέες κυκλοφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, η συγκεκριμένη των Yuri Gagarin ήρθε να καλύψει ένα κενό που μεγάλες μπάντες έχουν αφήσει να χάσκει. Προφανώς δεν αναφέρομαι στους πατέρες της krautrock Popol Vuh, ή τους πιο progressive Eloy. Τέτοιες μπάντες δεν μπαίνουν σε καμιά ζυγαριά με ονόματα του παρόντος. Ο ήχος των Yuri Gagarin στέκει κάπου στη μέση μεταξύ των Monkey3 και Earthless. Μέσα σε όλο αυτό τον πανζουρλισμό από το διαρκές σολάρισμα και τα space αλά modular σφυρίγματα, αναδύεται έντονα μια ψυχρή ατμόσφαιρα, θυμίζοντας τους έτερους διαστημικούς περιπατητές Atoma. Θα πρόσθετε κανείς ότι υπάρχουν κι άλλοι διαστημάνθρωποι, όπως οι Farflung, αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα καθαρόαιμο instrumental συγκρότημα, όπου η έλλειψη ρυθμικής κιθάρας είναι καθολική.
Από εκεί και πέρα, το At The Center Of All Infinity παίρνει τη σκυτάλη τόσο από το ομότιτλο full-length του 2013, όσο και το ep Sea Of Dust, συνεχίζοντας την ίδια λογική του one-track δίσκου, που ακούγεται μονορούφι, κι όπου ο διαχωρισμός σε κομμάτια είναι εντελώς τυπικός. Βέβαια αυτό από μόνο του ακροβατεί μεταξύ θετικής και αρνητικής ανάγνωσης, αφού μπορεί το ίδιο να εξάψει ή να προκαλέσει πλήξη στον ακροατή. Φυσικά έχει να κάνει με το τι περιμένει ο καθένας να ακούσει από τους Yuri Gagarin, αλλά και ποια στιγμή της ημέρας θα αποφασίσει να πατήσει το play. Προσωπικά, εκτίμησα δεόντως την ικανότητα της μπάντας να σε παρασύρει στη δική της μουσική πραγματικότητα, αδιαφορώντας αν έχουμε να κάνουμε με ένα ή περισσότερα κομμάτια. Ακόμα κι όταν μια βασική μελωδία επαναλαμβάνεται αρκετές φορές μέσα στο δίσκο, αρχίζεις από μια στιγμή και μετά να την αποζητάς, λες και είναι το φως εκείνο που θα σε βγάλει έξω από τον λαβύρινθο που αρχίζει να κατακλύζει το μυαλό σου. Και φυσικά, από έναν τέτοιο δίσκο δε θα μπορούσε να λείπει η μεγάλη αναλαμπή, η οποία ευτυχώς τοποθετείται προς το τέλος του. Ο λόγος για το ομότιτλο κομμάτι, αλλά και το τρομερό Oblivion, που είναι ίσως ό,τι πιο δυνατό έχουν γράψει μέχρι στιγμής.
Ναι, το At The Center Of All Infinity σε τοποθετεί πράγματι στο κέντρο του απείρου. Φέρει εις πέρας τον έναν και μοναδικό σκοπό του, σαν άλλο Vostok 3KA: να κατευθύνει τον επιβάτη του στην επιβλητική βόλτα γύρω από τον πλανήτη γη.
The Outskirts Of Reality (2020)
Ποιος θα περίμενε, όταν το At The Center Of All Infinity έσκασε πριν από πέντε χρόνια σαν υπέρλαμπρη σουπερνόβα, ότι οι Yuri Gagarin θα αποκτούσαν μια τόσο ξεχωριστή θέση στον έναστρο ουρανό της instrumental/space ψυχεδέλειας. Έχοντας σταθερά σαν βασικές επιρροές τους Monkey3 και τους μέγιστους Farflung, και κλέβοντας λίγο από την άκρατη φλυαρία των Earthless, έφτιαξαν έναν ήχο που παρά τις ατελείωτες διαστρωματώσεις του, ακούγεται εκπληκτικά συμπαγής, καταφέρνοντας ταυτόχρονα να ξεχωρίσει από τον συνωστισμό που επικρατεί στην εν λόγω σκηνή.
Το The Outskirts Of Reality διατηρεί την ορμή που του έδωσε ο προκάτοχός του, καθώς ακούγεται το ίδιο επιθετικό και ασυγκράτητο, ενώ προσθέτει κι άλλα στοιχεία στον ήχο του συγκροτήματος. Η βαθμιαία κλιμάκωση του Oneironaut, από κλειστοφοβικό εφιάλτη σε μια βροχή μετεωριτών, είναι κάτι στο οποίο δεν μας είχε συνηθίσει η μπάντα. Από εκεί και πέρα η μεγάλη στιγμή του δίσκου είναι το ομότιτλο κομμάτι, όπου με ένα απίστευτο κρεσέντο διαλύει τα πάντα στο πέρασμά του, με τα riffs να σκίζουν τον αέρα και το χτύπημα της μπότας να προκαλεί ασταμάτητο headbanging.
Όπως είπαμε και παραπάνω, ο συνδυασμός του εκ Σουηδίας ορμώμενου ψυχεδελικού revival μαζί με το όλο retro artwork της μπάντας ήταν αρκετά για να κινήσουν το ενδιαφέρον στους απανταχού λάτρες του ήχου. Όμως οι Yuri Gagarin διαθέτουν τελικά αυτό το κάτι παραπάνω, πράγμα που επαληθεύεται σε κάθε νέα τους κυκλοφορία και έχουμε βάσιμες υποψίες να πιστεύουμε πως αυτό θα συνεχίσει να ισχύει και για το μέλλον.
Επιμέλεια αφιερώματος: Κωνσταντίνος Αναγνωστόπουλος – Νίκος Ζ.