V/A - Let Them Eat Jellybeans! (1981)
Track listing: Ha Ha Ha (Flipper) - The Prisoner (D.O.A.) - Police Story (Black Flag) - Pay to Cum (Bad Brains) - Nazi Punks Fuck Off! (Dead Kennedys) - Paid Vacation (Circle Jerks) – Prostitution (Really Red) - Jesus Entering from the Rear ( The Feederz) - Slave to My Dick (Subhumans) - Isotope Soap (Geza X) - Persecution-That's My Song (BPeople) - An Object (Wounds) - Everyone's A Bigot (The Offs) - Corporate Food (Steve Fisk) - Fun Again (Half Japanese) - Joke's On You (Christian Lunch) – Sleep (Voice Farm).
(Alternative Tentacles / VIRUS 4)
Παραγωγή : Διάφοροι
Επιμέλεια \ Επιλογή : Jello Biafra
«Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν η αμερικανική μουσική βιομηχανία δεν είναι παρά ένα ακόμη εταιρικό χέρι που μας ταϊζει εσκεμμένα ηρεμιστικά σκουπίδια, ώστε να μην ξυπνήσουμε και να σκεφτούμε μόνοι μας» αναρωτιέται ο Jello Biafra (σε μετάφραση του γράφοντα) στο οπισθόφυλλο τούτου του δίσκου και συνεχίζει: «…Έχει γίνει ακριβώς αυτό - μια βιομηχανία όπου οι λογιστές παράγουν πλάνα αντί για μουσική. Δεν πουλάνε τόσους δίσκους όσο παλιά.Η ύφεση ευθύνεται για τα πάντα, από την έλλειψη βινυλίου έως την οικονομία γενικότερα.Ίσως κάποιοι από εμάς να βαρέθηκαν να τρέφονται με μουσικό πρόχειρο φαγητό….».
Στομωμένος λοιπόν από τα μουσικά σκουπίδια της εποχής (και μιλάμε για σαράντα χρόνια πριν…) ο εξαιρετικός αυτός μουσικός / περφόρμερ / ακτιβιστής (βαπτισθείς ως Eric Reed Boucher) καβαλώντας ήδη τότε το φλεγόμενο άτι των Dead Kennedys θέλησε να υψώσει την δική του παντιέρα κόντρα στην άκρα λιτότητα του Reagan (και να σκεφτείτε ότι ούτε χρόνο δεν είχε κλείσει στην προεδρία των ΗΠΑ!) που μάστιζε την μεσαία τάξη και εκνευρισμένος από την σε βαθμό κακουργήματος μουλαράτη αδιαφορία του τριτοκλασάτου ηθοποιού του Hollywood προς μια Αμερική γεμάτη άπορους βετεράνους, αγρότες, εργάτες και φοιτητές, πήρε την φράση «Ας φάνε παντεσπάνι» της Μαρίας Αντουανέτας 200 χρόνια πριν όταν της είπαν τι θα κάνει με τον λαό που πεινάει, την παράφρασε σε «Ας φάνε ζελεδάκια» (αγαπημένο γλυκό του Reagan) και κάτω από τον τίτλο αυτό μάζεψε 17 γκρουπ που απηχούσαν τη νέα μουσική της εποχής του (και όχι φυσικά τις επιτυχίες των τσάρτς) με τον υπότιτλο «17 Extracts From America's Darker Side» αποτυπώνοντας την δική του πένα διαμαρτυρίας στην μουσική και κοινωνική κατάντια της πατρίδας του, την οποία βεβαίως – βεβαίως αποπειράθηκε και να υπηρετήσει ως πολιτικός θέτοντας το 1979 υποψηφιότητα για τον Δημαρχιακό θώκο του San Fransisco και καταλαμβάνοντας έναντι 10 υποψηφίων την 3η θέση σε ψήφους!!
(Jello Biafra)
Και όλα αυτά διότι πίστευε ότι «…γινόμαστε μάρτυρες της μεγαλύτερης έκρηξης φρέσκων νεοφώτιστων από την εποχή των Beatles το 1964. Ωστόσο, σχεδόν όλο αυτό το ταλέντο έχει αποκλειστεί τελείως από τις μεγάλες εταιρείες. Σχεδόν κάθε καλλιτέχνης του οποίου οι ιδέες δεν ήταν δημιουργικές, έξυπνες ή μοναδικές, θεωρείται πολύ επικίνδυνος ή πολύ επικίνδυνος για να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία. Μια μεγάλη εταιρεία θα είχε απορρίψει το άλμπουμ οποιουδήποτε γκρουπ που ακούτε εδώ με το σκεπτικό ότι ήταν ένας μη γονεϊκός (οικογενειακός) δίσκος.Κατά κάποιο τρόπο όλα αυτά είναι πολύ υγιεινά.Όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανακαλύπτουν πόσο εύκολο μπορεί να είναι κάποιος να παρακάμψει εντελώς τη μουσική βιομηχανία. Και έβγαλαν οι ίδιοι ένα δίσκο.Το αποτέλεσμα;Το underground της Αμερικής είναι πιο ζωντανό από ποτέ….».
(Το οπισθόφυλλο του δίσκου)
Ναι! Το Αμερικάνικο underground σπαρτάριζε κείνα τα χρόνια από ζωντάνια και γύρευε ευκαιρία να βγει στην επιφάνεια και ο Jello του την έδωσε με τούτο τον δίσκο χλευάζοντας τον Reagan στο εξώφυλλο του θρυλικού εικονογράφου Winston Smith και βάζοντας στο οπισθόφυλλο μια φωτογραφία ενός καμπούρη ρακοσυλλέκτη να σέρνει ένα καρότσι γεμάτο σκουπίδια που χτυπά κατευθείαν στο στομάχι. Και καθώς τα γκρουπ αυτά «αποκλείονταν τελείως από τις μεγάλες εταιρείες» τα στέγασε στην εταιρεία των Dead Kennedys Alternative Tentacles διότι ήταν βαθιά πεπεισμένος ότι «…Όλο και περισσότεροι άνθρωποι σε μικρότερη και νεότερη ηλικία δημιουργούν τις δικές τους μπάντες, ξεκινούν τις δικές τους ετικέτες και παρουσιάζουν τη μουσική τους με τον τρόπο που θέλουν να ακουστούν. Αυτή είναι μια συλλογή μερικών από τους καλλιτέχνες που έχουν κολλήσει στα πιστεύω τους και εργάζονται σκληρά για να προβληθούν με τους δικούς τους όρους.Υπάρχουν τόσοι πολλοί που αξίζουν την προσοχή σας, δεν είναι καν αστείο…».
Όχι, ο τύπος δεν αστειευόταν καθόλου. Το αντίθετο μάλιστα: Μας φιλοδώρησε με άγνωστες (τότε) τόσο στην Ευρώπη όσο και στην πατρίδα τους μπάντες που έπαιζαν«…Harder, faster and decidedlly angrier than their predecessors, these bands didn't play this music because they wanted to entertain you, they played it because they HAD TO GET IT OUT…» κατά το ίντερνετ.
Και τα εσώψυχά τους τα έβγαζαν με ταχύτητες 3G: 17 κομμάτια σε 37 λεπτά!! Πού είναι αυτά σήμερα αγαπητοί νεανίσκοι των μπλιμπλικιών και των laptop; Μερικά σπάνια ξεπερνούν το ενάμιση λεπτό και λένε τόσα πολλά όσα σε ένα ολόκληρο άλμπουμ, μη δίνοντας δεκάρα για καλή παραγωγή (για την ακρίβεια αμφιβάλλω εάν έχει επέμβει παραγωγός), αλλά ακούμε τα κομμάτια πρωτόλεια, όπως τα έβγαλαν και τα έγραψαν οι δημιουργοί τους. Το σημαντικό είναι ότι κανένας δεν αντιγράφει τους εγγλέζους της εποχής, αλλά όλοι τους έχουν κάτι δικό τους και αυτόνομο να πουν χωρίς καθόλου να μοιάζουν τα κομμάτια μεταξύ τους. Λογικό αφού οι Ramones και οι Modern Lovers είχαν στρώσει το έδαφος… Μην κάνετε προσπάθεια να διακρίνετε τους στίχους (χαμένος κόπος πιστέψτε με) λόγω της κάκιστης ηχογράφησης αλλά και γιατί τους μασάνε παρά τους τραγουδάνε ή τουλάχιστον ούτε καν τους απαγγέλλουν αλλά δώστε βάση στην ζωντάνια και στην οργή που έπαιζε πανκ η νεολαία της Αμερικής 40 χρόνια πριν αναλογιζόμενοι ότι σήμερα αυτοί οι τύποι (όσοι τουλάχιστον ζουν) είναι 65 χρονών τουλάχιστον!! Πολύ ετερόκλητη συλλογή που δεν στάθηκε στα στεγανά του πάνκ, αλλά ανακάτεψε κι άλλα στο καζάνι της και από τις πιο τολμηρές προσπάθειες εκείνης της εποχής που δυστυχώς σήμερα φαντάζει τόσο αστεία και πεπερασμένη, γιατί ακριβώς αυτοί οι τύποι άνοιξαν τον δρόμο για αυτά που (καταλήξαμε να) ακούμε σήμερα!!!
Δεν θα μπορούσε φυσικά να λείπει το εκτελεστικό απόσπασμα του αφεντικού της συλλογής από τον δίσκο και με ένα εξαιρετικό δείγμα και επιτυχία της εποχής στους αντεργκραουντ κύκλους το Nazi Punks Fuck Off! σε διαφορετική εκτέλεση από αυτήν του In God We Trust, Inc. που δεν θα βρείτε πουθενά αλλού. Όπως και πουθενά αλλού δεν υπάρχει η υπερσπάνια εκτέλεση του Police Story όταν τα μυδράλια των Black Flag μακέλευαν και μια από τις κορυφώσεις του δίσκου που «…stings like a blast of tear gas in the face» κατά το ίντερνετ με κιθάρες σκέτα λεπίδια και τον Dez Cadena (αντί του Henry Rollins) να φτύνει δόντια και αίμα και γεμάτος θυμό να προτρέπει σε πολλαπλές εκρήξεις στα οδοφράγματα αφού αλλιώς «δεν μπορούν να νικήσουν». Μας προξενεί δε εντύπωση που δεν είχαν δώσει αρχικά την άδεια να μπει το κομμάτι στον δίσκο και χρειάστηκαν πλείστες διαπραγματεύσεις από τον Jello για να πειστούν…
Αγαπημένο γκρουπ του τελευταίου ήταν και οι Flipper που στο Ha Ha Ha μας εξιστορούν μια ξεπέτα μέσα σ΄ ένα φτηνό μοτέλ, ένα καλό δείγμα πανκ που κρατάει τον ρυθμό των Dead Kennedys, αλλά όχι την φωνή και την σάτιρα του Jello Biafra, όπως και οι D.O.A που με το σπηντ πανκ The Prisoner και τη βραχνάδα του τραγουδιστή να φέρνει λίγο σε Motorhead (άραγε είχαν καμία διαφορά αυτά τα δύο;) αν έφτιαχναν λίγο τους στίχους τους και πρόσεχαν την παραγωγή θα μπορούσαν να σταθούν δίπλα στους Dead Kennedys, αλλά…τι να συζητάμε τώρα; Μπορούσε κάποιος απ΄ αυτούς να φτουρήσει δίπλα τους;
Αντίθετα οι εκπληκτικοί Τζαμαϊκανοί Bad Brains όπως τους είχαμε πρωτογνωρίσει μας αφήνουν έκθαμβους βάζοντας το μπάσο - γκρέιντερ στις γρήγορες στροφές στο Pay to Cum και όποιον πάρει ο χάρος! Άλλη μια εξαιρετική στιγμή του δίσκου που καυτηριάζει το Βιετνάμ (αλήθεια ποια άλλη πανκ μπάντα ξέρετε που να έχει ασχοληθεί με αυτό;) είναι και το Paid Vacation των Circle Jerks που επειδή είναι δίπλα – δίπλα στους Dead Kennedys και είναι κολλητά τα κομμάτια με μια παύση κλασμάτων δευτερολέπτου, για μια στιγμή νομίζεις ότι ακούς την ίδια μπάντα με διαφορετικό τραγουδιστή. Φοβεροί και με εκπληκτικά γρήγορα ντραμς!!
Η συλλογή όμως μπαίνει και στα χωράφια του χαρντ ροκ όπως ακούγεται το An Object των Wounds με φωνητικά που βγαίνουν μέσα από πηγάδι κάποιου που τον πνίγουν σιγά – σιγά και με καλές κιθάρες και το αντι – φεμινιστικό Slave to My Dick των Subhumans που βρωμάει Black Sabbath και για πρώτη φορά ακούμε ένα σόλο όχι άσχημο καθώς φαίνεται και το πιο καλά ηχογραφημένο απ΄ όλα τα κομμάτια του δίσκου!!
Οι ορμητικοί όσο δεν παίρνει Really Red με ένα ριφ πύραυλο στο ρεφρέν του Prostitution συναγωνίζονται τους Feederz στο μίσος τους προς τα θρησκευτικά στερεότυπα και τα τηλεκηρύγματα ξεμπροστιάζοντας τις γκεΪ διαστροφές τους και βάζοντας ακόμα και τον ίδιο τον Χριστό να συμμετέχει σε αυτές στο Jesus Entering from the Rear (που να ακούσετε και την συνέχεια του στίχου…) και με το φαζαρισμένο μπάσο εδώ να είναι πιο πάνκ από όλα τα όργανα όντας το μεγαλύτερο σε διάρκεια κομμάτι στης συλλογής (περίπου στα 3 λεπτά, να εξηγούμαστε…). Οι δε πρόδρομοι του hardcore και ένα από τα πιο τολμηρά γκρουπ της εποχής Half Japanese επιδίδονται στο Fun Again σε μια λαχανιασμένη κούρσα σε έναν γκρεμό χωρίς μπάσο με κιθάρες που κυριολεκτικά θερίζουν!!
Χαρακτηρίσαμε πριν τούτο το compilation ως «ετερόκλητο». Είναι γιατί οι B People πιο πολύ κλίνουν προς την αβαντ – γκαρντ (γιατί και τέτοιες προσπάθειες επιβράβευε ο Jello…) στο Persecution-That's My Song με τα πιο παράξενα φωνητικά που έχω ακούσει θυμίζοντας πολύ τους Devo. Είναι και γιατί οι Offs με το ρέγγε - φάνκυ (και τρίλεπτο επίσης) Everyone's A Bigot δεν τα πάνε καθόλου άσχημα. Είναι και γιατί δεν έχω ξανακούσει πανκ κομμάτι με βιμπράφωνο(!) μέσα όπως στο Isotope Soap των Geza X να καυτηριάζει το αντιπυρηνικό κίνημα (που δέσποζε την εποχή αυτή) και να εκφράζει την αγωνία τους για το αύριο για όσους πλυθούν με σαπούνι ισοτόπων και τις τερατογεννέσεις που θα προκύψουν (και να σκεφτεί κανείς ότι μετά από 5 χρόνια θα «έσκαγε» το Τσερνομπίλ…)!!
Μπορούσατε να φανταστείτε ότι στην Αμερική του 1981 υπήρξε και πρωτόλεια ηλεκτρονική πανκ σκηνή; Κι όμως ο Jello φρόντισε «πριν από μας» να μας διαψεύσει: Οι Voice Farm στο πολύ καλά ηχογραφημένο (σε σχέση με τα άλλα του δίσκου…) Sleep χρησιμοποιούν ένα υπνωτικό μπάσο στην εισαγωγή που προσπαθεί να μας νανουρίσει με τα λουλουδένια Casio χωρίς να φέρνει σε πάνκ αλλά σε ένα έκτρωμα των πρόωρων Ultravox ή των επίσης πρόωρων Simple Minds. O δε Steve Fisk καμουφλαρισμένος ως Anonymous νομίζω ότι θα μπορούσε να παραλειφθεί καθόσον ο θόρυβος άνευ άλλου τινός στο Corporate Food παραείναι τολμηρός και ακατέργαστος και γι΄ αυτό ακαταλαβίστικος. Για το τέλος (ουφ!) το Joke's On You των Christian Lunch κοπιάρει τους Human League αν και έχει ωραίες κιθάρες στο τέλος.
«…this album serves as an excellent document of just how open-ended punk was…» κατά το ίντερνετ και είναι αυτό ακριβώς: μια επιτομή στο Αμερικάνικο πάνκ της εποχής που 40 χρόνια μετά παραμένει αξεπέραστη και σημείο μελέτης για τους μουσικούς ιστοριοδίφες καθόσον καμιά από τις μπάντες αυτές δεν επέζησε στο πέρασμα του χρόνου και εξαιρετικά δυσεύρετη σήμερα, ως μη εκδοθείσα ακόμη σε CD λόγω διαφωνιών του Jello Biafra με τις μπάντες!! Γιατί ρε μάγκες;
Σήμερα λοιπόν που οι συλλογές έχουν πλέον εξαφανιστεί από την μουσική καθημερινότητά μας, «…Τούτη η συλλογή θα μπορούσε να ήταν ένα 10πλό σέτ(…).Αν σας αρέσει αυτό που ακούτε, γράψτε μας και πείτε μας τα αγαπημένα σας.Καλύτερα όμως να γράψετε τις μπάντες.Πάνω απ 'όλα, υποστηρίξτε τις τοπικές σας μπάντες, υποστηρίξτε καλές ραδιοφωνικές εκπομπές και περιοδικά και ελέγξτε πιο ανεξάρτητους δίσκους.Εάν φαίνεται καλό, δοκιμάστε το…» καταλήγει ο Jello Biafra στις σημειώσεις του οπισθοφύλλου αισιόδοξος και αθεράπευτα ρομαντικός για την ευόδωση της προσπάθειάς του και εντελώς ανυποψίαστος από το βάλτωμα που περίμενε την ανεξάρτητη σκηνή στα χρόνια που έρχονταν…
Σήμερα που με ένα πάτημα του ποντικιού μπορείς να ακούσεις και να κατεβάσεις οτιδήποτε από οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη σε δευτερόλεπτα, ίσως αυτά μας φαίνονται γελοία, τότε όμως τέτοιοι δίσκοι δεν έβγαιναν κάθε μέρα. Γιατί δίσκος ανάλογος με το Let Them Eat Jellybeans! δεν ξαναβγήκε ποτέ…
(****)
Γιώργος Δ. Δημόπουλος
ΠΗΓΕΣ
Wikipedia
YouTube
RateYourMusic
punknews.org
vassifer.blogs.com
