Πέμπτη, 07 Ιουλίου 2022 16:28

MEMORY LANE: Laurie Anderson - Bright Red

Written by 

Στα 75 της, όπως και ο Iggy Pop που μας επισκέφθηκε πρόσφατα, η Laurie Anderson θα βρίσκεται στο Ηρώδειο στις 10 Ιουλίου για να μας θέλξει με την καλλιτεχνική της ευλυγισία. Με την ευκαιρία του ερχομού της εκ νέου στην Αθήνα, αυτή τη φορά στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, προετοιμαζόμαστε καταλλήλως και ακούμε ξανά μαζί έναν παλαιότερο δίσκο της, συνοδεία ενός ποτηριού κρασιού εκλεκτής σοδειάς… διότι το παρουσιαζόμενο άλμπουμ εμφανίζεται ως ένα από τα λιγότερο χαρακτηριστικά της μουσικής πορείας της.

Η κυκλοφορία του (σχεδόν τραγουδιστικού) Strange Angels παρουσιάζεται ως ιδανική αφορμή για να την φέρει στο Παλλάς για την πρώτη της συναυλία στην Ελλάδα (1990). Ακολουθεί ένα μεγάλο δισκογραφικό κενό 5 ετών. Στο μεσοδιάστημα αυτό υποθέτουμε ότι συνέχισε τα μαθήματα φωνητικής που ξεκίνησε κατά τους ηχογραφήσεις του Strange Angels, όταν ανακάλυψε πως για να τραγουδήσει κανονικά δεν επαρκεί το φυσικό της ταλέντο, καθώς στο Bright Red του 1994 ακούγεται με σαφώς ανώτερη τεχνική, μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και περισσότερη στιβαρότητα στο λόγο της. Σαν να ήθελε να εξισορροπήσει την ενέργεια του προηγούμενου δίσκου, μουσικά αφήνει πίσω τις ευγενείς (δεν θα πούμε “εύκολες” σε καμία περίπτωση…) στην πέψη δομές και μελωδίες του προηγούμενου δίσκου, αλλά και τις οποίες αχτίδες ηλίου άφηνε να περάσουν από τα αυλάκια του CD, σκοτεινιάζει το ύφος της και αναζητά νέους τρόπους έκφρασης μέσα από το λόγο και τη μουσική (ορισμός του “χώνεται ακόμη βαθύτερα στο avant-garde”, θα λέγαμε). Επειδή οι Βενιαμίν της παρέας μας ενδέχεται να έχουν άγνωστες λέξεις, μέσα στα ‘90s, εποχή της απόλυτης κυριαρχίας του CD, το άλμπουμ δεν έχει κυκλοφορήσει σε βινύλιο, πλέον όμως αναμένεται στα τέλη Ιουλίου ένα προσεγμένο LP από την Music On Vinyl, ώστε να χωριστεί και επισήμως ο δίσκος στα δύο μέρη για τα οποία έχει σχεδιαστεί (Bright Red, Tightrope).

Γράψαμε κάπου ότι η κατασκευή του συγκεκριμένου άλμπουμ βρέθηκε υπό την υψηλή εποπτεία του Brian Eno ως παραγωγού του δίσκου και συν-συνθέτη σε 4 κομμάτια; Το αναφέρουμε τώρα, για να τιμήσουμε ξεχωριστά και ιδιαιτέρως τη συμβολή και επιρροή του στον ηχητικό πνεύμα του δίσκου.

 

Ο λόγος της Anderson, με γενική “μαύρη” θέση και διάθεση στα θέματα της απώλειας, της σωματικής παρακμής, του θανάτου, ίπταται πάνω από τα υπόλοιπα μουσικά όργανα. Όμως δεν μπορείς να βαφτίσεις ως δευτεραγωνιστές τους μουσικούς που παίζουν στο δίσκο - όχι για τυπικούς λόγους σεβασμού, αλλά διότι πραγματικά καταφέρνουν και ξεχωρίζουν χωρίς να χρειαστεί να κλέψουν την παράσταση. Για παράδειγμα το υπέροχο εναρκτήριο Speechless αξίζει να μνημονεύεται και για τα ουσιαστικά drums του Joey Baron. Ακόμα και τα φωνητικά ενίοτε τα μοιράζεται. Στο Bright Red η Anderson παιχνιδίζει με μαγικό τρόπο με τον Arto Lindsay (των no-wave ηρώων DNA και συνεργάτη της εκείνα τα χρόνια). Στο In Our Sleep, το single του δίσκου, εκμεταλλεύεται λίγη από την καλλιτεχνική φλέβα του Lou Reed για τις δεύτερες φωνές. Πόσο σημαντική όμως να είναι η λεπτομέρεια της ολιγόμηνης τότε γνωριμίας τους, η οποία κατέληξε αρκετά αργότερα στο γνωστό γάμο;

 

Η Laurie Anderson χειρίζεται με αρκετούς διαφορετικούς τρόπους τη φωνή της στο άλμπουμ. Στο The Puppet Motel, που όχι πολύ αργότερα αποτέλεσε έμπνευση για το ομώνυμο cd-rom (είπαμε, βρισκόμαστε στα '90s και οι οπτικοί δίσκοι κυριαρχούν), βαθαίνει τεχνικά τις συχνότητες της φωνής της η οποία πλέον μοιάζει σχεδόν αντρική. Για το συγκεκριμένο κομμάτι αξίζει να αναφερθεί η πλάγια στιχουργική αναφορά στους Residents, η οποία προδίδει και τη βασική επιρροή του. Σε κομμάτια όπως το Freefall τραγουδά, θυμίζοντας εδώ λίγο Carla Torgerson, ενώ στο Muddy River συνοδεύεται από τη φωνή του Phil Ballou, τα drums του Joey Baron και μόνο, και αυτά αρκούν ως πρώτες ύλες για ένα από τα ωραιότερα κομμάτια του δίσκου. Αλλού, όπως στα Speak My Language και World Without End, αρκείται να μιλάει επάνω στα κομμάτια, αλλά αναζητά και τη μίξη spoken word και τραγουδιού, πολλές φορές σε μια ενδιάμεση κατάσταση, ως το δικό της gimmick, όπως στα Love Among The Sailors, Poison και κυρίως στο φοβερό Tightrope (που συμπεριλήφθηκε και στο soundtrack του Faraway, So Close του Wenders). 

 

Ο δίσκος κλείνει με διαχρονικό φιλοσοφικό προβληματισμό για την έννοια του χρόνου. Good morning. Good night. Same time tomorrow. We are in record. Άραγε καλυτερεύουν τα πράγματα ή γίνονται χειρότερα όσο περνάει ο καιρός; Μπορούμε να ξεκινήσουμε ξανά από την αρχή; Η Laurie Anderson ως δισκογραφική παρουσία φαίνεται να έχει ως σημείο εκκίνησης οπουδήποτε στο ηχητικό σύμπαν. Το πού καταλήγει κάθε φορά εξαρτάται κυρίως από τον προσλαμβάνοντα. Στην επερχόμενη εμφάνισή της στο Ηρώδειο, θα απαιτηθούν οπωσδήποτε ανοιχτά αυτιά και μυαλά.

Μιχάλης Κουρής

 

 

Για τον Μιχάλη Κουρή καλύτερα από οποιονδήποτε μιλάνε τα σημειώματα στο ψυγείο του: "Δεν πεινάω δεν πεινάω" "Να έρχεσαι κάθε πέντε λεπτά να με βλέπεις" "Μην πίνεις άλλο" "Δεν μπορείς να πας σε όλα τα live". Ακούει τα πάντα και δεν εννοεί "ακούω ραδιόφωνο" - στον ελεύθερό του χρόνο είναι αφουγκραστής των συμπαθών ζώων σε ζωολογικό κήπο του εξωτερικού που εύλογα επιθυμεί να παραμείνει μυστικός.

Website: www.soundgaze.gr
Νέα Δίσκοι      Συναυλίες Συνεντεύξεις Στήλες Archive    Rookie's corner   Artist Index
 Επικαιρότητα   Κριτικές Συναυλιών Text Interviews Music Scouting      
 Ενημερώσεις   Προτάσεις για συναυλίες   Memory Lane      
        Local Jams
     
        Record Shuffle      
        Άρθρα