Η Lia Hide βρίσκεται σε μία μακρά περίοδο κινητικότητας εδώ και αρκετούς μήνες. Μετά την κυκλοφορία του νέου δίσκου της Tells No Fairytales, ενεργοποιήθηκε συναυλιακά σε Ελλάδα και Ευρώπη, για να επιστρέψει αυτήν την Παρασκευή 22/11 στη βάση της και στη 10η συνολικά συναυλία της στο six d.o.g.s. Λίγο πριν αυτή τη συναυλία, η συζήτηση μαζί της ήταν άκρως ενδιαφέρουσα.
Πριν λίγο καιρό γυρίσατε από μία εκτεταμένη Ευρωπαϊκή περιοδεία, η οποία συνέχισε την γενναία θερινή βουτιά στην ελληνική επικρατεια όλο το καλοκαίρι. Υποθέτω πως κάθε σταθμός είναι και μία διήγηση, οπότε θα θέλαμε να μας περιγράψεις την ωραιότερη και τη χειρότερη εμπειρία σου από αυτή τη μακρά περίοδο.
Ω ναι, είμαστε στο δρόμο τόσο καιρό πια.. Η καλοκαιρινή περιοδεία κράτησε 30 μέρες, 14 από τις οποίες ήταν στην Κρήτη με 11 εμφανίσεις, και μετά νησιά του Αιγαίου, Νάξο, Πάρο, Δονούσα κλπ. Εκεί νομίζω είναι και δύο από τις άσχημες στιγμές της φετινής μας ταξιδιωτικής ιστορίας: αφενός η ταλαιπωρία των ταξιδιωτών στην Σαμοθράκη που έφτασε να αγγίζει κι εμάς στις Κυκλάδες. Δεν καταφέραμε ποτέ να είμαστε στην ώρα μας για να παίξουμε μία από τις 2 συναυλίες μας στην Νάξο, αν και ο κόσμος ήταν ευγενέστατος και μας περίμενε μέχρι τις 12 το βράδυ, και – την αγαπώ την Κρήτη, έχουμε φίλους καρδιακούς πλέον εκεί, και κοινό σταθερό, αλλά – η ... πώς να το πω; Η αναβλητικότητα; Η κοροϊδία; από 2-3 «συνεργάτες»-ιδιοκτήτες σε μια πανέμορφη όμως, πόλη στο μεγάλο νησί. Με στεναχώρησε πολύ και με θύμωσε πολύ, αλλά δεν θα πω πιο πολλά, περσινά ξινά σταφύλια.
Από τις πιο όμορφες στιγμές της Ευρωπαϊκής περιοδείας ήταν σίγουρα στην Λιουμπλιάνα, που είναι αφενός πανέμορφη, αφετέρου τόσο ζωντανή και παλλόμενη πόλη! Το live μας ήταν κατανυκτικό και τόσο εστιασμένο και έντονο, και επακολούθησε και η πρόσκληση να παίξουμε live στο RadioStudent.si που είναι και ο πιο... hype σταθμός της πόλης – μια φανταστική εμπειρία. Παρόλα αυτά, η αγαπημένη μου συναυλία και σταθμός της περιοδείας είναι το Live-in στην Ρώμη, όπου παίξαμε στο σαλόνι ενός σπιτιού (κάτι σαν το sofar sounds – αλα ιταλικά) για περίπου 40 άτομα (όσοι χώρεσαν!) - όπου γνωρίσαμε κόσμο από της μεγάλες μπάντες της Ρώμης, συζητήσαμε για την πορεία των πραγμάτων κι εκεί κι εδώ, ξενυχτήσαμε με ανησυχίες και φιλοσοφίες, και υποσχεθήκαμε να φέρουμε το Live-In κι εδώ, στην Αθήνα!
Το να παίζεις ζωντανά προκύπτει από μία κοινωνική αναγκαιότητα ή μία εσωτερική ανάγκη;
Το να παίζω ζωντανά προκύπτει από μια εσωτερική ανάγκη – την ανάγκη να εκθέσω αυτό που δημιουργώ. Το να γράφω μουσική προκύπτει από μια κοινωνική αναγκαιότητα, ιδιαίτερα τον τελευταίο δυστοπικό καιρό που ζούμε.
Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησες το νέο σου άλμπουμ, “Tells No Fairytales”. Στην εποχή των streaming services και των μεμονωμένων τραγουδιών, πόσο σημαντικό είναι για σένα να δημιουργείς έναν ολοκληρωμένο δίσκο;
Δεν θα μπορούσα να κυκλοφορήσω 1 μόνο κομμάτι – μου φαίνεται περίεργο και άτοπο. Δεν φτιάχνω μουσική για να κάνω πρόμο στον εαυτό μου, ίσα – ίσα, και δυστυχώς, γιατί δεν μου αρέσει, αλλά είναι αναγκαίο κακό, αναγκάζομαι να κάνω πρόμο στον εαυτό μου για να φτάσει ο άλλος να πατήσει το κουμπάκι και να ασχοληθεί με την μουσική μου. Νομίζω ότι η single φάση αφορά πιο πολύ τους πιο mainstream ή fun μουσικούς και διασκεδαστές. Να πω και κάτι εδώ: επειδή την έχουμε ταλαιπωρήσει την λέξη, και εδώ στο Ελλάντα, ό,τι δηλώσεις είσαι. Εγώ είμαι τραγουδοποιός, κι έχω την τύχη να είμαι και εν ενεργεία πλέον, συνθέτρια. Το λέω γιατί βλέπω κόσμο και κοσμάκη που είναι διασκεδαστές και ερμηνευτές να κοτσάρουν δίπλα στο όνομα τους την λέξη songwriter σαν να είναι κορδελίτσα για περιτύλιγμα. Το να έχεις γράψει στίχους σε 2 κομμάτια σου που τα γράφουν άλλοι δεν σε κάνει τραγουδοποιό. Το να συγγράφεις κομμάτια μαζι με team παραγωγων δεν σε κάνει τραγουδοποιό. Η Beyonce π.χ. νομίζω κιόλας, δεν δηλώνει τραγουδοποιός, κι ας είναι συν-δημιουργός σε σχεδόν ολόκληρη την δισκογραφία της. Η Whitney Houston δεν δήλωνε τραγουδοποιός. Από την άλλη η Dolly Parton είναι. O songwriter είναι κάποιος που ως καλλιτέχνης, εκφράζεται γράφοντας τραγούδια. Επιλέγει να εκτίθεται με αυτό το μέσο. Δύσκολα νομίζω ένας songwriter θα επιλέξει να βγάλει single.
Ένας συγκεκριμένος αγαπημένος τραγουδοποιός έγραψε κάποτε ότι τα παραμύθια δεν είναι αλήθεια, αλλά τουλάχιστον δεν είναι ψέματα. Εσύ με ποιο κομμάτι των παραμυθιών νιώθεις ότι ταυτίζεσαι περισσότερο;
Με αυτό του storytelling. Με την ανάγκη της δημιουργικής γραφής και ιστοριοποιίας. Είναι ίσως παρεμφερές με αυτό που φτιάχνει εντέλει ταινίες και μυθιστορήματα. Απλά στα παραμύθια υπήρχε κι υπάρχει ακόμα έντονα, η έννοια του μη πραγματικού και του μύθου (από τους μύθους του Αισώπου στα μυθικά πλάσματα, τους λύκους που μιλάνε και τις νεράιδες) και μου αρέσει αυτή η ευκολία να αποφύγεις την πραγματικότητα. Φυσικά, όλα αυτά τα φανταστικά πλάσματα και οι ιδιότητες κρύβουν ανθρωπομορφισμούς και είναι εκεί για να το κάνουν όλο πιο φανταχτερό και πιο μυστηριώδες, οπότε θα συμφωνήσω στο ότι τουλάχιστον, τα παραμύθια δεν είναι ψέματα.
Στην πολύ ωραία συσκευασία του cd σου περιέχονται κάποιες κάρτες με (κάπως ελεύθερους) ορισμούς των κυρίων λέξεων που συναντάμε στους στίχους των τραγουδιών. Πώς συνδέονται οι εξ ορισμού οριοθετημένοι ορισμοί με την αφαιρετικότητα και την ελευθερία έκφρασης μιας καλλιτεχνικής φύσης;
Είμαι πολύ αυστηρός και ακριβολόγος άνθρωπος, μερικές φορές παραπάνω από ό,τι χρειάζεται. Οι κάρτες και οι ορισμοί μπήκαν για να παραπέμψουν και να παρακινήσουν τον κόσμο να ασχοληθεί με τους στίχους και την έννοια των λέξεων στους στίχους, γιατί ξέρω πως ο πιο πολύς κόσμος δεν ασχολείται με το τι λες σε ένα τραγούδι. Ίσως να φταίνε οι κλασσικής μουσικής σπουδές μου, αλλά δεν νομίζω ότι ο καλλιτέχνης δημιουργεί τόοοσο ελεύθερα όσο φανταζόμαστε – ο καλλιτέχνης έχει τους δικούς του όρους και συμβόλαια με την τέχνη του και το έργο του, και τον εαυτό του. Η ελευθερία έκφρασης λοιπόν, έρχεται σε εισαγωγικά, που έχει οριοθετήσει ο ίδιος και μερικές φορές είναι πολύ αυστηρά. Η κάθε μορφή τέχνης επίσης έχει το δικό της λεξιλόγιο και κανόνες, κι οι καλλιτέχνες τα σέβονται αυτά με ένα μυστικό συμβόλαιο, όσο νεωτεριστές κι αν είναι μερικές φορές, βλέπε πχ. Φρανκ Ζάππα.
Εδώ λοιπόν νομίζω ότι πρέπει να μας απασχολήσει λίγο το αν είναι καλλιτέχνης όποιος έχει καλλιτεχνική φύση, και τι είναι η τέχνη η ίδια. Κάνει τέχνη όποιος αποφασίζει να εκφραστεί με καλλιτεχνικό τρόπο ή μέσο;
Στο δίσκο "ακούγεται" περισσότερο το αποτέλεσμα συνεργασίας μιας μπάντας από όσο ποτέ άλλοτε σε δική σου δουλειά. Θα έλεγε κανείς ότι, τουλάχιστον σε αυτό τον τομέα, ο δίσκος θυμίζει τον τρόπο που λειτουργούσαν οι μουσικοί στα nineties και πιο πίσω. Πώς δουλέψατε αλήθεια στο στούντιο για να βγει έτσι το ηχητικό αποτέλεσμα;
Ναι, είμαστε πια μια οικογένεια που ζει κι αναπνέει καθημερινά μαζί. Δουλέψαμε αρχικά στο σπίτι μου, για πολύ καιρό, μετά στήσαμε τα πάντα και κλειστήκαμε μια βδομάδα όλη μέρα, τρώγαμε μαζί, ξεκουραζόμαστε μαζί, και ηχογραφούσαμε, ακούγαμε, και ξαναρχίζαμε. Όταν νόμισα εγώ (γιατί τα παιδιά διαφωνούσαν) ότι είμαστε έτοιμοι, φύγαμε για lock-out στο Duduloft για μια βδομάδα, όπου κάναμε τις ηχογραφήσεις. Τα αγόρια μου όμως είχαν δίκιο. Και δεν είμαστε έτοιμοι. Οπότε αφήσαμε το καλοκαίρι να περάσει, αναθεωρήσαμε, παίζαμε κάποια τραγούδια στα λάιβ τα καλοκαιρινά, τα δοκιμάζαμε αλλιώς, και γυρίσαμε το Σεπτέμβρη, ζήτησα την βοήθεια του Γιάννη Λαμπρόπουλου στο City Studios στην Κυψέλη, με τον οποίο έχουμε κάνει και τους άλλους 2 δίσκους μου, και ξεκινήσαμε να ξηλώνουμε πλέον, και να ξαναράβουμε. Ήταν πολύ επίπονη διαδικασία, γιατί ξεκινήσαμε πριν την Άνοιξη με πολύ ακμαίο ηθικό, και φτάσαμε τέλη Φθινοπώρου με πολύ σκέψη κι αμφιβολίες. Ευτυχώς, το γλυκό έδεσε, και το team έδειξε ότι αυτό λειτούργει τελικά, εμεις κι ο Γιάννης, με την βοήθεια και του Ευριπίδη Ζεμενίδη σε δύο κομμάτια, μπορούμε να το καταφέρουμε.
Στην προπαρουσίαση του δίσκου που έγινε με παρουσία εκπροσώπων του Τύπου, έγινε μία ενδιαφέρουσα συζήτηση σχετικά με το γιατί το νέο σου άλμπουμ είναι “καλύτερο” από τα προηγούμενα. Πώς εκλαμβάνεις εσύ την “ποσοτική” αποτίμηση στα μουσικά έργα - συγκεκριμένα στα δικά σου;
Δεν το πολύ ακούω όταν μου το λένε. Αφενός γιατί το μυαλό μου έμενα είναι ήδη στον 4ο δίσκο, και αφετέρου γιατί, ναι, το καταλαβαίνω, κι αλίμονο να μην είχαμε εξέλιξη, θα ήταν μεγάλο πισωγύρισμα, αλλά δεν μπορώ και να κρίνω τα παιδιά μου. Εγώ τα αγαπώ και τα 3 άλμπουμ μου. Ναι υπάρχουν κομμάτια του 1ου δίσκου που αν το ξανάφτιαχνα τώρα, δεν θα τα έβαζα, αλλά τότε ήθελα να είναι όλα αυτά μαζί. Ναι, θα ήθελα ο δεύτερος δίσκος να είναι πιο μεγάλος, αλλά μέχρι εκεί αντέξαμε τότε. Ναι ο τρίτος είναι πιο μεστός, και πιο ώριμος, αλλά κι ο τέταρτος κάτι θα έρθει να συμπληρώσει. Σαν κομμάτια από παζλ τα βλέπω τα άλμπουμ μου, απλά δεν ξέρω τι θα σχηματιστεί όταν ολοκληρωθεί το παζλ.
Είναι ολοφάνερο ότι σου αρέσει να ντύνεις με εικόνες τη μουσική σου, από τον τρόπο που διαλέγεις τα βίντεο που την διανθίζουν. Ποια είναι η δική σου σχέση με τις visual arts;
Ω, δεν ξέρω τίποτα από αυτά. Εγώ χρησιμοποιώ όσο πιο πρωτόλεια και ελαφριά για τον υπολογιστάκο μου, προγράμματα, και προσπαθώ να φτιάξω βίντεο που μου αρέσουν. Απλά είμαι πολύ μεθοδικός και υπομονετικός άνθρωπος, και ε, πιάνει και λιγο το χέρι μου στην ζωγραφική από μικρή.
Πώς πήρες την απόφαση να ακολουθήσεις το δικό σου δρόμο μετά από τη συμμετοχή σου σε διάφορες μουσικές συμπράξεις στο παρελθόν (σ.σ. κατά βάση με το Δημήτρη Κρητικό); Ποιο ήταν εκείνο το κομβικό σημείο που σε “ανάγκασε” να συστήσεις στο κοινό το δικό σου υλικό;
Δύσκολη ερώτηση αυτή. Πώς να μην πω αυτά που δεν πρέπει;
Ας πούμε μόνο ότι δεν ήθελα να πάω σε μονοπάτια που ήθελαν οι αγαπημένοι μου συνεργάτες κι ότι έπαψε να μου λέει κάτι αυτή η μουσική, δημιουργικά. Υπήρχε επίσης μια έντονη διάθεση να στραφούμε προς τον ελληνικό και πιο κερδοφόρο στίχο, κι αυτό ίσως ήταν το κομβικό σημείο που με έκανε να αποχωρήσω. Κι έτσι, να βρω τον τρόπο να ξανασυστήσω εμένα.
Ποιο θεωρείς το σημαντικότερο επίτευγμά σου ως τώρα, όχι απαραίτητα ως Lia Hide ή ως μουσικός;
Δεν θεωρώ τίποτα από αυτά που έχω κάνει τόσο σημαντικό ή επίτευγμα κατά αυτό τον τρόπο, ώστε να περιαυτολογήσω για αυτό. Το πιο σημαντικό που μου συμβαίνει είναι ότι αντέχω και παραμένω αληθινή σε αυτό που είμαι.
Πώς σου φαίνεται η λειτουργία του όλου κυκλώματος (αν υπάρχει κάτι τέτοιο) της μουσικής “μπίζνας” στην Ελλάδα;
Φυσικά και υπάρχει, γι’αυτό και θού Κύριε.. Μου φαίνεται λυπηρό αλλά καταλαβαίνω ότι ο καθένας θέλει να στηρίξει τους φίλους του. Μου φαίνεται απαράδεκτο από την πλευρά των εταιριών και τον διοργανωτών, αλλά φαντάζομαι ότι κι αυτοί θέλουν να είναι safe και λειτουργούν βάση κλίκας.
Υποθετική ερώτηση: Αν και διδάσκεις και φωνητική και πιάνο, λαμβάνω για κάποιο λόγο ως δεδομένο πως σε ένα σχήμα με το όνομά σου θα είσαι οπωσδήποτε η τραγουδίστρια. Έστω ότι μπορείς να έχεις στη διάθεσή σου οποιονδήποτε μουσικό για να ασχοληθεί στις συναυλίες με το πιάνο. Ποιος ή ποια θα ήταν η ιδανική επιλογή σου για να σε σηκώσει από το σκαμπό;
Α, μα καταρχάς, επί 2 χρόνια επενδύσαμε και έπαιζε μαζί μας ο Γιώργος ο Λαγογιάννης, κι όχι εγώ, και κατά δεύτερο, δεν το προτιμώ να παίζω, είναι αναγκαίο κακό. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάποιον να μου πάρει την θέση η αλήθεια είναι!! Δεν το έχω ψάξει, άρα δεν έχω και επιλαχόντες (να πω τον Ryan Lott των Son Lux; Πιάνεται;)
Ποιος είναι τελικά ο απώτερος στόχος του project Lia Hide; Πού θα ήθελες να φτάσεις με τη μουσική σου;
Δεν έχω βάλει ταβάνι, κι αυτό είναι καλό, γιατί the sky is the limit. Θέλω να έχουμε μεγαλύτερο κοινό, αλίμονο, και νομίζω πως μας αξίζει. Και στα άμεσα σχέδια είναι να δοκιμάσουμε να περάσουμε απέναντι από τον Ατλαντικό (working on that!), και να βρούμε μια εταιρία και ένα team που να δουλέψει για μας, γιατί έχω πραγματικά κουραστεί να τα κάνω όλα εγώ...
Σε ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που διέθεσες να απαντήσεις στις ερωτήσεις μας! Για κλείσιμο θα θέλαμε να μας πεις τι θα πρέπει να περιμένουμε από την παρουσίαση του δίσκου στο six dogs και να μας πληροφορήσεις για τα άμεσα μελλοντικά σου σχέδια.
Στην παρουσίαση έχουμε υπέροχο καλεσμένο από την Αγγλία, τον Runes που θα σας μαγέψει κυριολεκτικά με την μουσική του, με τον όποιο γνωριστήκαμε και συνεργαστήκαμε στην Amour Records για τις συλλογές της Grecospectiva.
Θα παίξει μαζί μας ο Διονύσης Μορφης και η Ειρήνη Κετικίδη, που είναι οι 2 προηγούμενοι κιθαριστικοί και καθοριστικοί συνεργάτες μου, και τους αγαπώ και τους ευχαριστώ πολύ για όλα. Θα παίξουμε όλον τον δίσκο όπως ακριβώς είναι, με την ίδια σειρά, χωρίς διακοπή. Και μια διασκευή που δεν την περιμένετε, καθώς και την πρόσφατη μας διασκευή για το Grecospectiva Nineties, Placebo.
Μελλοντικά, έχει ήδη κυκλοφορήσει (20/11) η συλλογή με τα χριστουγεννιάτικα μας, από την Amour Records όπου πείραξα ένα κομμάτι τις Ερθα Κιτ, και αναμένετε για το βίντεό μας, και περιμένουμε να αναχωρήσουμε για βόρεια. Βόρεια Ελλάδα τωρα τον Χειμώνα. Και Βόρεια Ευρώπη την Άνοιξη!! Μας περιμένουν για την παρουσίαση της κυκλοφορίας της «Γενοκτονία», της μουσικής που έγραψα για την παράσταση του Παύλου Κουρτίδη, στην Πτολεμαΐδα, από όπου και κυκλοφορεί, και φυσικά, σιγά-σιγά θα αρχίσει να ολοκληρώνονται οι ιδέες του 4ου δίσκου. Ουφ!!
Ευχαριστούμε πολύ!
Χίλια ευχαριστω!!
