Πέμπτη, 25 Ιανουαρίου 2018 12:38

THINK PUNK: Ένας αποχαιρετισμός στον μοναδικό Mark. E. Smith

Written by 

10 Μαρτίου 2006: Oι Fall σε λίγο πρόκειται να ανεβούν στην σκηνή του Gagarin 205. Περνάω τον προθάλαμο του κλαμπ και μπαίνω στην μικρή πόρτα αριστερά που οδηγεί στα γραφεία της Astra (ο Νίκος Τριανταφυλλίδης για πολλά χρόνια υπήρξε στενός φίλος μου και όσο και αν – τώρα που έχει περάσει αρκετός καιρός από το τραγικο τέλος του μπορώ να το πω – θα μπορούσα να του «σύρω τα εξ αμάξης» για χιλιάδες πράγματα και δεν είναι τυχαίο ότι απομακρυνθήκαμε, δεν περνάει μία μέρα που να μη μου λείπει...). Όταν φτάνω εκεί, αντικρύζω ένα σκηνικό που με κάνει να βάλω τα γέλια, γιατί είναι τόσο παράξενο όσο και – με κάποιο διεστραμμένο τρόπο -προβλέψιμο: Ο Mark E. Smith λίγο πριν μπω εγώ, έχει δει μία υπογεγραμμένη φωτογραφία του Johnny Thunders με ιδιόχειρη αφιέρωση μάλιστα, την οποία ο Νίκος έχει κρεμάσει περήφανα σε έναν τοίχο (τον λάτρευε, όπως και εγώ, όπως όλοι βασικά εκεί μέσα!). Ο Mark Ε. Smith, όπως με ενημερώνουν διάφοροι έντρομοι παριστάμενοι, βλέπει την φωτογραφία, αρχίζει να ορύεται «you fuckin’ junky» και σπάει με γροθιά το τζάμι της κορνίζας, με αποτέλεσμα να ματώσει για λίγα ευτυχώς λεπτά, σχεδόν ακατάσχετα. Κανείς δεν έμαθε, από όσο ξέρω τον λόγο. Όταν εγώ μπαίνω πια στο γραφείο, το γκρουπ είναι ήδη backstage και όλοι οι υπόλοιποι προσπαθούν να μαζέψουν τα αίματα από το πάτωμα. Το live γίνεται κανονικά και είναι (φυσικά) φοβερό και, όταν ο Mark E. Smith επιστρέφει στον χώρο, είναι σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Ο Νίκος που στο μεταξύ έχει φροντίσει να κρύψει γελώντας, πικρά η αλήθεια («είχε ιδιόχειρη αφιέρωση!»), την φωτογραφία σε κάποιο συρτάρι, του δίνει το χέρι του και με μία ελαφριά υπόκλιση, του λέει ότι ήταν τιμή του που οι Fall εμφανίστηκαν στο club του και το εννοεί. Ο Μark E. Smith δέχεται την φιλοφρόνηση με ένα αντίστοιχα ειλικρινές, ευγενικό χαμόγελο. Στο μεταξύ, πιάνω κουβέντα με την Ελένη Πούλου (σύζυγό του και μέλος ως το 2016 της μπάντας), η οποία είναι, σημειωτέον, συμπαθέστατη (δεν την ξαναείδα έκτοτε). Αντιλαμβάνομαι μετά από 3-4 λεπτά ότι ο Mark E. με σταβοκοιτάζει. Αποφασίζω ότι δεν θα παίξω με την τύχη μου. Καληνυχτίζω ευγενικά και απομακρύνομαι – δεν είναι η ώρα να «τις φάω» από έναν μουσικό μου ήρωα, ιδίως από την στιγμή που δεν έχω κάνει κάτι που θα άξιζε κάτι τέτοιο!


Ο μουσικός μου αυτός ήρωας μας άφησε χθες, σε ηλικία μόλις 60 ετών, με σοβαρά κλονισμένη υγεία, όπως φαίνεται (δεν ξέρουμε ακόμα λεπτομερειες). Και η ιστορία που σας διηγήθηκα είναι ένα μικρό δείγμα του πόσο απόλυτα αντιφατικός, παρανοϊκός, επιθετικός, τυραννικός, αλλά μισό λεπτό αργότερα ευγενής, ευχάριστος, διασκεδαστικός μπορούσε να γίνει αυτός ο άνθρωπος. Αυτός ο ιδιοφυής, ταλαντούχος άνθρωπος, που κατόρθωσε, με περιορισμένες μουσικές γνώσεις (if any...) να ηγηθεί ενός από τα εμβληματικότερα, επιδραστικά, υπέροχα από κάθε άποψη σχήματα που το rock γνώρισε, τους Fall. αλλά και να γίνει συγχρόνως punk και post punk icon, να ονομαστεί από κάποιους «the last working class hero», συγχρόνως να είναι διανοούμενος, παράλληλα ο απλός τύπος που τα πίνει με ανθρώπους που αγνοούν ποιος είναι σε οποιαδήποτε pub, αλλά και φανατικός ποδοσφαιρόφιλος (η Manchester City ήταν η ομάδα του και, αν τολμούσε, ας του έλεγε κάποιος ότι συμπαθεί την United!).  Να είναι ο άνθρωπος που έχει κυκλοφορήσει 33, ή 34 ή όσους στούντιο δίσκους (συγνώμη, έχω προ πολλού χάσει το μέτρημα χωρίς πλάκα!) άσε τις live ηχογραφήσεις, Eps, singles και συλλογές, άκρη δεν βγάζεις, από το 1976 που οι Fall υπάρχουν και, το πιο τρελό από όλα, όλοι να κινούνται από το καλό μέχρι το αριστουργηματικό. Να είναι ένας από τους πιο ιδιοφυείς δημιουργούς στο rock: Η μουσική του αντίληψη ήταν ασύλληπτη, όπως και οι στίχοι του – μπορούσε να κάνει κοινωνικά ή πολιτικά σχόλια ή να «την πει» σε κάποιον που δε γούσταρε (ων ουκ έστιν αριθμός, προφανώς) μέσα από ένα ανέκδοτο ή μία σειρά αναφορών που με πρώτη ματιά σήμαιναν κάτι άλλο ή τίποτα, ή μέσα από ποίηση, κανονική ποίηση – όχι δεν πουλούσε ο Mark E. μασημένη τροφή, ποτέ μα ποτέ! Να είναι τραγουδιστής χωρίς να μπορεί πραγματικά να τραγουδήσει νότα, αλλά, παρ’όλα αυτά, αυτό το ιδιότυπο spoken word του να έχει επηρεάσει τόσους και τόσους σε όλο τον κόσμο, γιατί είναι απόλυτα εθιστικό. Να είναι παγκόσμιος πρωταθλητής στις απολύσεις μελών του συγκροτήματός του (δείτε εδώ παλαιότερη έρευνά μας με αφορμή τους Βrian Jonestown Massacre ) άλλωστε, οι Fall ήταν αυτός (παρά το ότι πολύ καλοί μουσικοί έχουν περάσει από αυτούς): «“If it’s me and yer granny on bongos, it’s The Fall” (“αν είμαι εγώ και η… γιαγιά σου στα μπόνγκος, είναι οι Fall”), είχε πει. Και όσο απίθανα εγωκεντρικό και αν ηχεί αυτό, είχε δίκιο!


Σε έναν κόσμο που κινείται ανεξέλεγκτα ανάμεσα στο φασισμό του πολιτικώς ορθού και στον... κανονικό φασισμό (οι διάφορες μεταμφιέσεις του τελευταίου είναι αποτυχημένες, το λέω για αυτούς που τον εξασκούν, σας βλέπουμε!), όταν φεύγει ένας άνθρωπος σαν τον Mark. E. Smith, που είχε κάνει την ελεύθερη σκέψη, την ελεύθερη έκφραση σε κάθε επίπεδο, τρόπο ζωής, δημιουργείται ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Άσε που χάσαμε και καμμία δεκαριά ακόμα (μέσα στο νερό) δίσκους Fall. Οι βιτριολικές ατάκες του, οι αφορισμοί του, τα αστεία του, θα μείνουν αξέχαστα. Ακόμα γελώ, ας πούμε, όταν θυμάμαι ότι είπε για τους Garbage μετά από συναυλία τους ότι ήταν «σαν να βλέπεις μπογιά να στεγνώνει» και μη σας πω καλύτερα τι είπε πρόσφατα για τον (άθλιο) Ed Sheehran.
Για κάτι τέτοιους τύπους σαν το Mark E. Smith θρήνοι δεν ταιριάζουν, υποθέτω ότι θα γέλαγε αν μπορούσε να δει οτιδήποτε παρόμοιο να συμβαίνει για λογαριασμό του, ή (πιθανότερο ίσως) θα σφύριζε μέσα από τα δόντια του καμμία προσβολή, για να μάθουμε να φερόμαστε. Βάλτε λοιπόν τον αγαπημένο σας δίσκο Fall να παίζει (αν μπορείτε να βρείτε ποιος από όλους είναι, δηλαδή), πιείτε κάμποσες μπύρες και θυμηθείτε τις ατάκες, του, τις ιστορίες του, τα λόγια του. Ήταν ένας από τους πιο δύσκολους ανθρώπους που έχουν περπατήσει σε αυτό τον πλανήτη. Με κάποιο εντελώς ακατανόητο τρόπο, η ύπαρξή του συγχρόνως ήταν μία απόδειξη ότι μπορεί και να υπάρχει κάποια ελπίδα.

Παναγιώτης Γαβρίλης

 

Ο Παναγιώτης Γαβρίλης είναι επιφανειακά ένας εξωστρεφής τύπος που αγαπά την μπύρα και τις θορυβώδεις κιθάρες, όμως στην πραγματικότητα είναι ένας ρομαντικός: αγαπά την λογοτεχνία και την ποίηση και ονειρεύεται κάποτε (σύντομα, η ζωή είναι μικρή), να επικρατήσει παγκόσμια ειρήνη και ευμερία και η ΑΕΚ να «σηκώσει» το Champions League. Φυσικά, τίποτα από όλα αυτά δεν πρόκειται να συμβεί. Ποτέ.

Νέα Δίσκοι      Συναυλίες Συνεντεύξεις Στήλες Archive    Rookie's corner   Artist Index
 Επικαιρότητα   Κριτικές Συναυλιών Text Interviews Music Scouting      
 Ενημερώσεις   Προτάσεις για συναυλίες   Memory Lane      
        Local Jams
     
        Record Shuffle      
        Άρθρα