Την Κυριακή 3 Απριλίου οι Gang Of Four επiστρέφουν στην Ελλάδα για ένα live στο Fuzz Live Music Club. Tο Soundgaze δεν έχασε την ευκαιρία για μια κουβέντα με τον σπουδαίο Andy Gill, κιθαρίστα, μοναδικό σταθερό μέλος και «ψυχή» ουσιαστικά του θρυλικού βρετανικού γκρουπ. Για άλλη μια φορά ο Gill αποδείχτηκε δεινός συνομιλητής, προσωπικότητα με ισχυρές απόψεις και γνώμη για τα συμβαίνοντα στην Ευρώπη. Μας μίλησε, μεταξύ άλλων για το punk, το post punk, το περυσινό LP What Happens Next, τον John Lydon αλλά και τον… Γιάνη Βαρουφάκη!
To 2016 για το Ηνωμένο Βασίλειο είναι κάτι σαν το «punk rock έτος». Αρκετά events έχουν διοργανωθεί για τον εορτασμό των 40 ετών από την εμφάνιση του punk και, ειλικρινά έμεινα έκπληκτος ανακαλύπτοντας ότι αρκετά από αυτά έχουν την υποστήριξη των κρατικών ή και τοπικών αρχών, ακόμα και την έγκριση της Βασίλισας. Πως νιώθεις για όλο αυτό;
Λοιπόν, ο John Lydon έχει γίνει πια κάτι σαν ο «μεγάλος βρετανικός θησαυρός» αντί το πολύ τρομακτικό κάθαρμα που ήταν τότε. Υποθέτω ότι το μήνυμα του punk ήταν να είσαι κατά του κατεστημένου, οπότε, ναι, θα μπορούσες να σκεφτείς ότι όσα περιέγραψες είναι παράδοξα. Όμως αν και οι GO4 ασκούσαν συχνά κριτική στους κοινωνικούς θεσμούς, δεν υπήρξαν πραγματικά punk rock - είχαν μία πιο συγκροτημένη θέση, άρα στο τέλος δεν έχω κάποια ιδιαίτερα καλή άποψη για το punk.
Προτιμάς να συνεργάζεσαι με νέους μουσικούς γενικά; Η Alisson Mosshart, ας πούμε, τραγουδά σε δύο κομμάτια στο LP σας What Happens Next.
Όχι, δεν με απασχολεί το πόσο νέος ή ηλικιωμένος είναι ένας καλλιτέχνης. Στο What Happens Next είχαμε μεγάλες ηλικιακές διαφορές. Ήταν η Alison (Mosshart), ο Robbie (Furze) και ο Gaoler από την μία πλευρά και ο Herbert (Grönemeyer), που είναι ένας ηλικιωμένος τύπος σαν και μένα, από την άλλη. Νομίζω όμως ότι όταν ακούς τα φωνητικά του Herbert στο Τhe Dying Rays, τόσο στην αγγλική όσο και στην γερμανική εκδοχή, μπορείς να ακούσεις μία φωνή που είναι γεμάτη από εμεπιρία και ωριμότητα. Δεν είμαι πεπεισμένος ότι ένας νεότερος καλλιτέχνης θα μπορούσε να μπει μέσα στο κομμάτι με τόση συναισθηματική δύναμη.
Πάντοτε πίστευα ότι οι GO4 ήταν ένα πραγματικά πρωτοποριακό συγκρότημα. Στην πραγματικότητα όμως όταν οι GO4 πρωτοεμφανίστηκαν, στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν πολλές οι μπάντες στον χώρο του punk/post punk/new wave που ήταν ιδιαίτερα δημιουργικές και, κατά την γνώμη μου βοήθησαν την μουσική να πάει μπροστά. Που αποδίδεις αυτό τον βαθμό δημιουργικότητας;
Καθώς οι GO4 άρχιζαν να αποκτούν μορφή, η συζήτηση στο Ηνωμένο Βασίλειο σε σχέση με το τι μπορείς και τι δε μπορείς να κάνεις καλλιτεχνικά είχε λάβει μεγάλες διαστάσεις. Υποθέτω ότι το punk δημιούργησε μία κατάσταση όπου “τα πάντα επιτρέπονται” και εγώ, όπως και πολλοί άλλοι άνθρωποι εκμεταλλευτήκαμε την κατάσταση αυτή.
Ήθελα να ξεκινήσω από την αρχή με grooves που ήταν funky αλλά όχι Funk. Όλα αυτά τα διαφορετικά στοιχεία συνυπήρχαν, κάτι που ήταν κάπως επαναστατικό για ένα συγκρότημα. Και όλα θα έπρεπε να ταιριάξουν μεταξύ τους. Και τα φωνητικά, η κιθάρα, το μπάσο, τα ντραμς έπρεπε να ταιριάξουν μεταξύ τους. Πιστεύω ότι ο κόσμος θα πρέπει να εκτιμήσει το γεγονός ότι τα τραγούδια αυτά ήταν ένα είδος νέας γλώσσας, μία νέα φόρμα που δεν υπήρχε μέχρι τότε. Και με αυτή την έννοια ήταν κάτι το εντελώς νέο όσο και σοκαριστικό.
Μετά από τέσσερις δεκαετίες στην μουσική, ποιο είναι το κίνητρό σου για να συνεχίσεις;
Δεν νομίζω ότι η μουσική είναι το μόνο πράγμα που θα μπορούσε να κάνω. Θα μπορούσα εύκολα να ασχοληθώ με εικαστικά, κινηματογράφο, αρχιτεκτονική ή οτιδήποτε άλλο. Όμως κατέληξα σαν μουσικός, συνθέτης, αλλά και να κάνω παραγωγή και μίξη. Το να ζωντανεύω όλα αυτά τα τραγούδια στο στούντιο, είναι αυτό που μου δίνει ενέργεια.
Το διαδίκτυο άλλαξε δραματικά τη μουσική βιομηχανία. Πιστεύεις ότι αυτή η αλλαγή ήταν επωφελής για τους μουσικούς, αλλά και την μουσική την ίδια;
Δεν υπονοώ ούτε μία στιγμή ότι οι δισκογραφικές εταιρείες στα 80s, στα 90s και στην αρχή του αιώνα μας δεν ήταν οι υπερμεγέθεις, διεστραμμένοι οργανισμοί που ήταν, χωρίς την παραμικρή αίσθηση ηθικής. Εντούτοις, το διαδίκτυο επέτρεψε το γρήγορο "peer to peer file sharing" που σήμαινε ότι όλο και λιγότεροι δίσκοι αγοράζονταν νόμιμα. Όταν λοιπόν μπήκε στο παιχνίδι η Apple και όταν εμφανίστηκαν οι άλλες νέες εταιρείες που παρέχουν streaming, μπόρεσαν να πουν στην μουσική βιομηχανία, "κοιτάξτε, μπορείτε να συνεχίσετε να σας παίρνουν την μουσική τζάμπα, ή μπορείτε να συνεργαστείτε μαζί μας και θα σας πληρώνουμε κάτι λίγα". Και αυτή παραμένει η κατάσταση μέχρι σήμερα.
Οι GO4 ήταν πάντοτε μία πολιτικοποιημένη μπαντα. Ποια είναι η γνώμη σου για την πολιτική και οικονομική κρίση η οποία πλήττει αυτή την στιγμή όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και την Ε.Ε.; Ποια είναι τα αίτια κατά την άποψή σου; Με δεδομένη την παρούσα κατάσταση της Ε.Ε., πιστεύεις ότι η Μεγάλη Βρετανία θα έπρεπε να παραμείνει μέλος της Ε.Ε.;
Πιστεύω ότι η Ελλάδα θα ήταν πολύ καλύτερα εκτός της Ευρωζώνης και δεν έπρεπε να είχε επιδιώξει να γίνει μέλος της εξ αρχής, διότι όλα όσα έχουν γίνει επέτειναν την κρίση στην Ελλάδα. Έχω μία κάποια περιορισμένη συμπάθεια για τις ιδέες του Γιάνη Βαρουφάκη όταν λέει ότι οι συμφωνίες που έγιναν σε ευρωπαϊκό επίπεδο (σ.μ. τα μνημόνια) δεν θα μπορούσαν να έχουν θετική εξέλιξη, διότι το χρέος δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί.
Η Βρετανία παραμένει στην Ε.Ε.; Η Ε.Ε. είναι “άγαρμπη” και συχνά διεφθαρμένη. Αλλά δεν είναι τα πάντα αρνητικά σε σχέση με αυτήν και πιθανότατα, αν παραμείνεις να μπορέσεις να κάνεις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να την βελτιώσουν σημαντικά.
Πριν από κάποιους μήνες επικρίνατε έντονα τις αντιδράσεις κατά του συγκροτήματος Viet Cong με αφορμή το όνομά τους. Πιστεύετε ότι το σχετικό συμβάν είναι περιστασιακό ή σηματοδοτεί αντίθετα μία τάση καταστολής της καλλιτεχνικής ελευθερίας και της ελευθερίας της έκφρασης;
Με την συζήτηση για τους Viet Cong υπονοήθηκε ότι η χρήση του ονόματός μόνη ήταν βαθύτατα προσβλητική για το κοινό. Ας ρίξουμε όμως μία ματιά στην ιστορία – ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν ο αγώνας των Vietcong ενάντια στις αμερικανικές δυνάμεις εισβολής. Θηριωδίες έγιναν και από τις δύο πλευρές. Η χρήση του ονόματος "Vietcong” θα μπορούσε να θεωρηθεί ως εκπεφρασμένη αντίθεση στην ηγεμονία των Αμερικανών στην παγκόσμια άποψη, υπονοώντας ίσως ότι υπάρχει και μία εναλλακτική ιστορία, αντίθετη προς αυτή που υποστηρίζει ότι η Αμερική είναι πάντοτε με την πλευρά του δικαίου. Θεώρησα επομένως ότι ήταν εντελώς παράξενη αυτή η μαζική εμμονή με το όνομα. To πρόβλημα τώρα είναι ότι οι άνθρωποι που υποστηρίζουν την "no platform" (σ.μ. πρόκειται για την πρακτική παρεμπόδισης της διατύπωσης απόψεων είτε μέσω της λήψης μέτρων ή και της διαμαρτυρίας) βρίσκονται σε θέση υπεροχής. Οτιδήποτε δεν τους αρέσει όπως ακούγεται, προσπαθούν να το σταματήσουν. Νομίζω ότι αυτή η καινοφανής τάση στους νέους ανθρώπους, το να μην θέλουν να ακούσουν οτιδήποτε με το οποίο διαφωνούν έστω και ελάχιστα και να θέλουν να το λογοκρίνουν, είναι πολύ ανησυχητική. Είναι τελείως αντίθετη με την ελευθερία του λόγου και την ελευθερία της έκφρασης.
Σε ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σου!
Κείμενο / Ερωτήσεις: Παναγιώτης Γαβρίλης – Κωνσταντίνος Αναγνωστόπουλος
