Η γνώση μας για τη μουσική στην αρχαία Ελλάδα είναι σαφώς ελλιπής, όμως πλέον έχουμε μία ιδέα πώς θα μπορούσε να ακούγεται ένα σύγχρονο τραγούδι με χρήση (αντιγράφων) οργάνων εκείνης της εποχής. Αυτή είναι φυσικά μονάχα μία μόνο προσέγγιση της μουσικής της Δαιμόνιας Νύμφης (ή Daemonia Nymphe, όπως την γνωρίζουν εκτός Ελλάδας). Με αρχική έδρα την Ελλάδα, το σχήμα διαπρέπει εδώ και αρκετά χρόνια στο εξωτερικό και, μετά από μία δεκαετία, επανέρχεται στην Ελλάδα για να ανεβάσει μία παράσταση βασισμένη στο άλμπουμ Psychostasia, το οποίο έχει επανακυκλοφορήσει αυτήν την περίοδο με έξτρα ηχητικό υλικό. Ο Σπύρος Γιασαφάκης είναι η εκφραστική φωνή της Νύμφης στην ακόλουθη συζήτηση με τον Μιχάλη Κουρή.
Γεια χαρά και ευχαριστούμε για τον χρόνο σας! Μπορεί να φαίνεται απίστευτο, αλλά πράγματι έχετε να παίξετε ζωντανά στην Ελλάδα μια ολόκληρη δεκαετία! Πώς και δεν είχε κανονιστεί νωρίτερα κάποια συναυλία σας εδώ;
Δυστυχώς δεν μας δόθηκε η ευκαρία να παίξουμε στην Ελλάδα νωρίτερα αν και θα το θέλαμε πολύ. Τώρα πάντως είναι η καταλληλότερη στιγμή για να παρουσιάσουμε την νέα μας δουλειά μαζί με τους εξαιρετικούς καλλιτέχνες που συναντήσαμε όλα αυτά τα χρόνια και που όλοι μαζί έχουμε ένα κοινό όραμα.
Ποιες είναι οι αναμνήσεις σας από τις τελευταίες σας εμφανίσεις (στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο, αν θυμάμαι καλά);
Ναι, στην Αθήνα πρέπει να ήταν στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο. Ήταν μια ενδιαφέρουσα εμπειρία, με μεγάλη υποστήριξη απο το κοινό. Βέβαια έχουν αλλάξει πάρα πολλά απο τότε και θα έλεγα οτι σήμερα μια συναυλία ή παράσταση μας ειναι πιο ολοκληρωμένη και πολύ πιο κοντά σε αυτό που οραματιζόμασταν όταν ξεκινήσαμε.
Τι σας ώθησε να επανακυκλοφορήσετε το Psychostasia; Σχεδιάζετε να κάνετε κάτι αντίστοιχο και με τα υπόλοιπα άλμπουμ σας;
Ο λόγος ήταν ότι κάναμε πολλές παραστάσεις βασισμένες στην μουσική της Ψυχοστασίας και καθώς δουλεύαμε πάνω σε αυτό το έργο προέκυψαν καινούριες συνθέσεις. Οπότε ήταν εύλογο να θέλουμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη κυκλοφορία που να κλείνει τον κύκλο της Ψυχοστασίας και να περιλαμβάνει τα παλιά και τα νέα τραγούδια.
Κινήστε καλλιτεχνικά στην Αγγλία εδώ και πολλά χρόνια. Τι σας έκανε να αλλάξετε εδρα και, τελικά, να παραμείνετε εκεί;
Δεν υπήρχε κάποιος ιδιαίτερος λόγος πέρα απο το να αποκτήσουμε περισσότερες εμπειρίες το οποίο και έγινε πέρα απο κάθε προσδοκία. Τίποτα δεν θεωρούμε μόνιμο, όμως, οποιαδήποτε στιγμή αυτό μπορεί να αλλάξει.
Σας γνωρίσαμε τω καιρό εκείνο μέσα από μία συγκεκριμένη συλλογή του Metal Invader (Warzone V), περιοδικού που υφολογικά απέχει πολύ από τη μουσική σας. Θα γνωρίζεις προφανώς κι εσύ από ιδία εμπειρία, αλλά στους metallers της εποχής που εμφάνιζαν “αποσχιστικές” τάσεις από το είδος, η μουσική σας έκανε τεράστια εντύπωση. Θυμάσαι πώς είχε γίνει η προσέγγιση τότε;
Το κοινό του metal είναι ανοιχτό σε νέους ήχους και κάποιοι απο αυτόν τον χώρο όντως μας είχαν στηρίξει στο παρελθόν. Ο Τύπος όμως δεν θα έλεγα ότι είναι ιδιαίτερα φιλικά προσκείμενος προς εμάς, όχι τουλάχιστον όσο είναι οι ακροατές, που χωρίς παρωπίδες ακολουθούσαν και ακολουθούν αυτό που τους συγκινεί πραγματικά. Βέβαια, δεν πιστεύω οτι το μεγαλύτερο κοινό που μας ακούει προέρχεται απο αυτόν τον χώρο. Νομίζω οτι είναι άνθρωποι που τους αρέσουν διάφορα είδη μουσικής και δεν κολλάνε σε ένα συγκεκριμένο ύφος.
...και ιδού το εν λόγω κομμάτι...
Τα αντίγραφα αρχαίων οργάνων που χρησιμοποιείτε δίνουν έναν μαγευτικό και συνάμα μυστηριακό τόνο στον ήχο σας. Υποθέτω πως αυτό ήταν το concept σας από την αρχή της ύπαρξής σας. Αρχικά, πώς γεννήθηκε η ιδέα; Πώς σας απελευθερώνει ή σας περιορίζει η συγκεκριμένη συνθήκη πλέον, μετά από χρόνια χρήσης της;
Αρχικά δεν είχαμε αυτά τα όργανα παρά μόνο φανταζόμασταν τον ήχο τους. Αφού κυκλοφορήσαμε τον πρώτο μας δίσκο Ο Βακχικός Χορός των Νυμφών, ο Νικόλαος Μπρας, κατασκευαστής των 'αρχαίων' οργάνων, άκουσε τη δουλειά μας και αμέσως μας εμπιστεύτηκε μεγάλο μέρος της συλλογής του. Απο εκεί και έπειτα ξεκίνησε ένα νέο ταξίδι για εμάς. Στα χρόνια που ακολούθησαν, ασχοληθήκαμε με πολλά και διαφορετικά projects. Άλλα από αυτά ήταν σχετικά και άλλα τελείως άσχετα με το concept των αρχαίων ελληνικών οργάνων. Η συγκεκριμένη συνθήκη, λοιπόν, δε λειτούργησε ποτέ περιοριστικά, γιατί αρκετά νωρίς αποφασίσαμε να εντάξουμε στη μουσική μας οτιδήποτε μας εμπνέει.
Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη απεύθυνση στη μουσική σας; Στοχεύετε σε ένα συγκεκριμένο κοινό; Ή, αντίστροφα, ποιο κοινό θεωρείται πως προσεγγίζει ή μπορεί να προσεγγίσει με πιο δεκτική διάθεση τη μουσική σας;
Δεν απευθυνόμαστε σε κάποιο συγκεκριμένο κοινό. Πιστεύουμε οτι η μουσική μας απευθύνεται σε όλο τον κόσμο, μιας και η θεματολογία μας αφορά την τελετουργία της καθημερινότητας που αφορα τους πάντες.
Με ποια σύγχρονα σχήματα θεωρείτε πως έχετε κοινούς στόχους και αναζητήσεις;
Δεν είναι εύκολο να απαντήσω σε αυτό, ωστόσο αν ανατρέξω σε μια απο τις συναυλίες μας στην Γερμανία, οπου συναντηθήκαμε με τον Alan Stivell, εναν πρωτοπόρο της Κέλτικης μουσικής (ενέπνευσε σε πολυ μεγάλο βαθμό την Loreena Mc Kennit) θα έλεγα οτι κατα μία έννοια ισως αυτό που κάνουμε να παραλληλίζεται με την δουλειά του. Αν αναφερόμαστε σε νέα συγκροτήματα που σχηματίστηκαν μετά απο εμάς, στο νου μου έρχοναι οι Wardruna, ενα Σκανδιναβικό σχήμα που συναντήσαμε σε μια απο τις συναυλίες μας στην Αμερική.
Απο την παράσταση “Psychostasia II: The Ritual” by Daemonia Nymphe που παρουσιάστηκε στο Asylum Chapel του Λονδίνου την άνοιξη του 2018
Πόσο βαθιά έχει φτάσει η έρευνά σας για τον αρχαιοελληνικό ήχο; Έχουμε αυτήν την στιγμή επαρκή στοιχεία για το πώς ακουγόταν π.χ. ένα αρχαίο ελληνικό άσμα;
Υπάρχουν πολλά στοιχεία αλλά είναι δύσκολο να πει κανείς πως ακριβώς ήταν η μουσική στην αρχαία Ελλάδα. Επίσης θα πρέπει να καθορίσουμε τι εννοούμε όταν λέμε ''αρχαιοελληνικός ήχος'', για ποια εποχή μιλάμε και για ποιό είδος μουσικής; λόγια, ποιμενική, θρησκευτική, μουσική για θεατρο κτλ. Ωστόσο εμάς αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να δούμε τί μπορούμε να κάνουμε με αυτά που έχουμε στα χέρια μας στο σήμερα.
Έχετε δώσει προφανώς πολλές παραστάσεις, αλλά θα ήθελα να θυμηθείτε ενδεικτικά μία που να σας έχει εντυπωθεί ως σημαντική.
Στην Αυστρία, στο Graz, στα πλαίσια του Styriarte/Psalm festival (φεστιβάλ κλασσικής μουσικής) παίξαμε σε έναν εξαιρετικό χώρο, ειδικά κατασκευασμένο για να υποστηρίξει ακουστικές συναυλίες. Εκεί, χωρίς τη βοήθεια μικροφώνων και ηχητικού συστήματος, κάναμε μια απο τις πιο ενδιαφέρουσες συναυλίες μας και ήταν και από τις λίγες φορές που είχαμε απόλυτη ελευθερία κινήσεων πάνω στη σκηνή.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον, αν έχετε κάτι ήδη κατά νου;
To 2019 θα είναι χρονιά πολλών κυκλοφοριών απο την μεριά μας. Αρχικά θα κυκλοφορήσει ένας δίσκος με remixes από δικά μας κομμάτια, πρώτη φορά μάλιστα σε αγγλική εταιρεία. Ένα δεύτερο άλμπουμ που δουλεύουμε εδώ και καιρό παρουσιάζει γυναικείες φωνές από διαφορετικές χώρες του κόσμου (Ιαπωνία, Αγγλία, Ισπανία, Αυστραλία) και βασίζεται σε αυτοσχεδιασμούς πάνω στο κομμάτι ‘’Witches’ lullaby’’ από το άλμπουμ ‘’Μακμπέθ’’ που συνθέσαμε για το γνωστό θεατρικό έργο που παρουσιάστηκε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Τέλος, θα κυκλοφορήσει το δεύτερο σόλο άλμπουμ μου, με αυτοσχεδιασμούς πάνω σε αρχαία ελληνικά όργανα και σε συνεργασία με μουσικούς απο Αμερική, Αγγλία, Σλοβενία, Αυστραλία και Γερμανία.
Σας ευχαριστούμε πολύ!
Και εμεις ευχαριστουμε για την υποστηριξη!
Ερωτήσεις: Μιχάλης Κουρής
Η φωτογραφία που συνοδεύουν το κείμενο ειναι της Jean Wong.
https://twitter.com/daemonianymphe
Επανακυκλοφορία